تهران به عنوان پایتخت فرهنگی و سیاسی ایران که مرکز ورود مقامات، گردشگران و میزبان سفرای کشورهای جهان است باید در تمامی زمینه ها سرآمد باشد ولی این روزها انباشت و ریختن زباله های شهری در ظرف های پیش بینی شده و اطراف آن در کوچه و خیابان ها چهره زیبای شهر را مخدوش کرده است.
ساکنان دیگر شهرهای کشور که در تصورات خود، تهران را شهری زیبا و پاکیزه می بینند زمانی که برای برخورداری از امکانات و جذابیت های آن به پایتخت سفر می کنند علاوه بر هوای آلوده با چهره نامناسب شهر به واسطه وضعیت زباله ها و کثیفی برخی نقاط آن روبرو شده و این وضعیت با انتظارات شان از پایتخت به عنوان شهری زیبا و تمیز مغایرت پیدا می کند.
ریختن کاغذ، زباله، آب دهان،چوب یا پاکت بستنی بعد از مصرف در خیابان و دور انداختن پوست تخمه و سایر زباله ها از پنجره خودرو به بیرون از دیگر مناظر ناپسندی است که دیده می شود.
این در حالی است که وضعیت زباله ها در تهران و چهره نامناسب آن با توجه به اینکه روزانه شمار زیادی اتباع ،گردشگر و مقامات خارجی به پایتخت سفر می کنند زیبنده این شهر نیست و در ذوق هر بیننده ای می زند.
در بسیاری از محلات تهران به رغم اینکه سطل ها و ظروف بزرگ و کوچک مخصوص زباله پیش بینی شده اما انباشت آن بویژه زباله هایی که پسماند مواد مصرفی و غذایی و فاسد شدنی هستند به لحاظ گرمی هوا و ماندن ساعت های طولانی تا رسیدن خودروهای مخصوص حمل زباله دراین فاصله بوی تعفن و مشمئز کننده ای از آن متصاعد می شود که هر رهگذری را آزار می دهد.
تنها بوی مشمئز کننده زباله ها نیست که شهروندان و رهگذران را می آزارد بلکه دیدن صحنه هایی نظیر افرادی که تا کمر در سطل های زباله فرو رفته اند و برای تفکیک و برداشتن طلای کثیف، زباله ها را به اطراف سطل ها پراکنده می کنند نیز حس بدی را به هر بیننده می دهد.
افراد دورگرد و ژنده پوشی که با لباس های بعضا بسیار کثیف برای یافتن اشیای به درد بخور اقدام به تفکیک زباله ها می کنند این اقدام آنان ضمن تهدید سلامت شان چهره شهر را نازیبا می کند.
آنان با هم زدن زباله ها هنگام یافتن اشیا و یا پاره کردن کیسه های زباله باعث به راه افتادن شیرآبه زباله ها در کف خیابان و جمع شدن پشه و مگس و در نتیجه آلودگی هوا و شیوع بیماری های مختلف می شوند.
*اهمیت دفع بهداشتی زباله ها و خطرات ناشی از آن
زباله ها نه تنها باعث تولید بیماری، تعفن و زشتی چهره شهر می شود بلکه می توانند به وسیله آلوده کردن خاک، آب و هوا زیان های فراوانی را به بار آورند.
به همان اندازه که ترکیبات زباله ها مختلف است خطرات ناشی از مواد تشکیل دهنده آنها نیز می توانند متفاوت باشد لذا جمع آوری، حمل و نقل و دفع این مواد بایستی به طریقی باشد که تاثیر خطرات ناشی از آنها در سلامتی انسان به حداقل ممکنه کاهش یابد.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند در این خصوص در گفت و گو با گزارشگر ایرنا گفت: چنانچه شهروندان زباله کمتری تولید کنند و نسبت به تفکیک پسماند ها اقدام و به موقع در ساعت 9 شب آن را در مخازن زباله ها در محل های تعیین شده در خیابان ها قرار دهند با بوی تعفن و شیرآبه روبرو نخواهیم شد.
حسین جعفری افزود: برخی شهروندان به موقع زباله های خود را در مخازن زباله قرار نمی دهند به همین دلیل در بیشتر مواقع در مخازن زباله وجود دارد.
وی با بیان اینکه در برخی مواقع ماموران شهرداری مجبور می شوند سه مرتبه مخازن زباله ها را خالی کنند تصریح کرد: ناظران سازمان پسماند شهرداری تهران در دیدار های روزانه خود زمانی که با مخازن پر زباله روبه رو می شوند از طریق تماس تلفنی با عوامل از آنان می خواهند دوباره به مکان مورد نظر مراجعه و مخازن را خالی کنند.
جعفری گفت: شهروندان می توانند با تفکیک از مبدا، اصلاح الگوی مصرف، کاهش حجم پسماندهای خشک و کاهش رطوبت زباله ها در مدیریت پسماندهای شهر تهران که روزانه بیش از هفت هزار تن است سهیم باشند.
* روزانه بیش از 12 میلیارد ریال برای جمع آوری زباله ها هزینه می شود
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران گفت: روزانه حدود هفت هزار تن زباله در سطح شهر تهران تولید می شود که هزینه جمع آوری و دفن این میزان زباله روزانه بیش از 12 میلیارد ریال است.
حسین جعفری با بیان اینکه روزانه حدود 300 تا 400 تن زباله در تهران تفکیک می شود افزود: سرانه تولید زباله هر شهروند تهرانی روزانه حدود 900 گرم است.
وی تصریح کرد: روزانه در سایت پردازش آرادکوه حدود پنج هزار تن پسماند پردازش می شود که از این میزان حدود پنج درصد آن تفکیک و مابقی زباله های زیر سرندی ( سهند غربالگری زباله ها ) به کود کمپوست تبدیل می شود.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران افزود: بخشی از پسماندهای خروجی خطوط پردازش قابلیت بازیافت و تبدیل به کود کمپوست را ندارند که ما آنها را به عنوان مواد اولیه کارخانه زباله سوز به سایت تولید انرژی از زباله انتقال می دهیم.
جعفری گفت: براساس وظیفه مدیریت شهری و سازمان مدیریت پسماند باید روزانه یکبار زباله ها بین ساعت 9 شب تا 4 صبح از سطح شهر جمع آوری شود اما در برخی مناطق به دلیل عدم مشارکت شهروندان در طول شبانه روز برای نظافت شهری و تخلیه مخازن سه بار زباله ها جمع آوری می شود.
* تمهیدات شهرداری برای آسان سازی دسترسی شهروندان به مبادی تحویل پسماند
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران گفت: به منظور جلب مشارکت شهروندان و سهولت دسترسی آنان به مبادی تحویل بیش از 350 مرکز ثابت تحویل پسماند خشک شامل غرفه های بازیافت در سطح شهر ایجاد شده که در ازای دریافت پسماند خشک ارزشمند، وجه نقد و یا سایر اقلام بهداشتی به شهروندان تحویل می دهند.
جعفری تصریح کرد: براساس زمانبندی تعیین شده خودروهای مخصوص جمع آوری پسماند نیز به درب منازل شهروندان مراجعه و پسماند های خشک را جمع آوری می کنند.
وی با بیان اینکه در شهرک های محصور نیز از روش مخزن برای جمع آوری پسماندهای خشک استفاده می شود افزود: بارگیری این مخازن با ماشین آلات مخصوص و مکانیزه انجام می شود.
* اقدام سازمان مدیریت پسماند برای مقابله با زباله گردها
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند در خصوص اقدام این سازمان برای مقابله با زباله گردها نیز گفت: مخازن پسماند مستقر در خیابانهای اصلی شهر نظیر خیابان ولیعصر، خیابان آزادی و استاد معین کاهش می یابد و وظیفه ذخیره سازی موقت پسماند تا تحویل آن به عوامل تولید کننده پسماند سپرده می شود.
جعفری افزود: فرهنگسازی و آموزش و اطلاع رسانی به شهروندان برای تفکیک پسماند در مبدا و تخلیه نکردن پسماند های خشک ارزشمند در مخازن به منظور پیشگیری و عدم ترغیب فعالیت زباله گرد ها در حال انجام است.
وی با تاکید بر اینکه کارفرما و عوامل پیمانکار بازیافت نسبت به نظارت و جمع آوری عوامل غیر مجاز باید اقدام کنند تصریح کرد: طبق مندرجات دفترچه نظارت بر عملیات جمع آوری پسماند های خشک، جدا سازی پسماند خشک در معابر، جلوی درب منازل،درون سطل ها و مخازن پسماند ممنوع است و در صورت عدم اجرا این موارد پیمانکار مربوطه جریمه می شود.
جعفری از شهروندان خواست نسبت به کاهش تولید زباله، فشرده سازی، کم حجم سازی، کاهش رطوبت پسماند، قرار دادن زباله درکیسه درب بسته، تخلیه زباله ها در مخازن در ساعات در نظر گرفته شده، تفکیک پسماند در منازل و همکاری با طرح تفکیک در مبدا و تحویل پسماند خشک به عوامل بازیافت توجه کنند.
* چرخه جمع آوری زباله ها باعث ایجاد صدها شغل در تهران شده است
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند گفت: چرخه جمع آوری، دفع و دفن بهداشتی پسماند علاوه بر تولید انرژی برای صدها نفر نیز شغل ایجاد کرده است.
جعفری با بیان اینکه نخستین نیروگاه تولید انرژی از پسماندها بهمن ماه سال گذشته به همت سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران افتتاح شد، گفت: این نیروگاه با استفاده از پسماند های بی ارزش توانایی تولید سه مگاوات ساعت برق را دارد.
وی گفت: شهرداری تهران با استفاده از تکنولوژی های روز و ایجاد خطوط پردازش در سالهای گذشته تمام سعی و تلاش خود را برای مدیریت پسماند های شهر تهران کرده است.
جعفری تصریح کرد: پسماند ها پس از جمع آوری از مخازن به ایستگاه های میانی انتقال و از آنجا توسط سمی تریلر ها به مجتمع پردازش آرادکوه منتقل و پس از آن در خطوط پردازش پسماند های ارزشمند تفکیک و به چرخه تولید باز می گردد.
وی افزود: پسماند های آلی (تخمیر پذیر) تبدیل به کود کمپوست شده و در کشاورزی مصرف می شود.
جعفری گفت: زباله های مراکز بهداشتی و درمانی نیز براساس روش های متفاوت به صورت مجزا و مستقل از مراکز بهداشتی و درمانی به مرکز دفن بهداشتی پسماند منتقل و به صورت کاملا بهداشتی دفن می شود.
با توجه به هزینه های هنگفتی که برای جمع آوری و دفع زباله ها در پایتخت از سوی شهرداری هزینه می شود لزوم توجه شهروندان به موارد و نکاتی که در جمع آوری زباله ها پیش بینی شده برای داشتن شهری زیبا و تمیز بسیار ضروری و رعایت پاکیزگی شهر مصداق شهر ما خانه ما است.
منبع: ايرنا
