ساخت مصلی امام خمینی(ره) تبریز در فضای پیرامون ارگ تاریخی علیشاه در سال 1380 به طور رسمی آغاز شد. این مصلی یکی از بزرگ ترین مصلی های سرپوشیده ایران و از نظر معماری بی نظیر است.
احداث مصلی بدون هیچ هزینه دولتی
حجت الاسلام موسی محمدی، مدیرعامل بنیاد خیریه مصلی امام خمینی(ره) تبریز به خبرنگار خبرگزاری شبستان در تبریز گفت: مصلی تبریز در کل 75 هزار متر مربع است که فاز یک آن به بهره برداری رسیده است.
وی افزود: مصلای تبریز، دارای موقوفاتی است که از محل فروش آن ها، اعتبار مالی لازم برای ساخت پروژه تامین می شود و در روند ساختن مصلای تبریز، هیچ کمکی از دولت یا شهرداری گرفته نشده است.
حجت الاسلام محمدی، مصلای امام خمینی تبریز را بزرگ ترین مصلای مسقف کشور دانست و ابراز داشت: این مصلا از حیث شکوه و ساختار معماری، در خاورمیانه بی نظیر است.
وی به تشریح روند آغاز و اجرای مراحل مختلف مصلای بزرگ امام خمینی تبریز و رویکردهای آتی این طرح کم نظیر پرداخت و گفت: فعالیت این بنیاد، زیر نظر نماینده ولی فقیه در استان بوده و آغاز مراحل مختلف ثبت و تاسیس آن، به سال 1367 باز می گردد.
مدیرعامل بنیاد خیریه مصلی امام خمینی(ره) تبریز با اشاره به اینکه پیشینه مذهبی شهر تبریز و جمعیت چشمگیر این شهر مهمترین ضرورت ساخت مصلای جدید در این شهر بود، تصریح کرد: با ادامه فعالیت بنیاد، پروژه مصلای تبریز در سال 1376 و در زمینی به وسعت 6 هکتار آغاز شد.
مدیرعامل بنیاد خیریه مصلای امام خمینی(ره) ادامه داد: پس از مطالعات مختلف، طرح هایی برای پوشش تمام 6 هکتار در نظر گرفته شد اما در نهایت با صلاحدید و دوراندیشی آیت الله شبستری، طرح اصلی، برای مساحت فعلی در نظر گرفته شده و سپس بررسی و مطالعه تصاویر مساجد معروف جهان آغاز شد.
حجت الاسلام محمدی با بیان اینکه این گروه، کار خود را با یک تیم پنج نفره آغاز کرد که این فعالیت گروهی تا کنون نیز ادامه داشته است، عنوان کرد: سطح فنی و مهندسی مصلای امام خمینی تبریز ایده آل است، از نخستین مراحل خاکبرداری تا آخرین مرحله بهره برداری از این پروژه فیلمبرداری شده تا از لحاظ فنی در اختیار دانشکده های فنی کشور قرار گرفته و مورد استفاده دانشجویان قرار گیرد.
مدیرعامل بنیاد خیریه مصلای امام خمینی(ره) افزود: با تخریب و اضافه شدن بافت فرسوده کوچه ارک، مساحتی شامل چهار هکتار که متعلق به محوطه مصلی بوده و هم اکنون در اختیار مراکز خرید موجود در این کوچه است، به پروژه مصلی اضافه شده وبه این ترتیب، محوطه اصلی مصلای بزرگ تبریز تشکیل می شود که توسط دیوارهای مشبک و محرابی، محصور بوده و برای برگزاری اجتماعات مختلفی که در مناسبت های متعدد، برگزار خواهد شد، در نظر گرفته می شود.
نمایش معماری نوین ایرانی اسلامی در کنار معماری 800 ساله
حجت الاسلام محمدی همچنین با اشاره به برخی اظهارنظرهای متفاوت در مورد هم جواری پروژه مصلای تبریز و بنای ارک علیشاه، این اثر باستانی را جزئی از محوطه مصلای بزرگ امام خمینی تبریز دانست و گفت: برخی انتظار دارند این 2 مجموعه با کشیدن دیوار از یکدیگر جدا شوند که این، فکر غلطی است چرا که این 2 اثر، بنای باشکوه ایرانی اسلامی هستند که امروز به عنوان 2 اثر نفیس، مکمل و لازم و ملزوم یکدیگر بوده و در کنار هم، یک مجموعه فرهنگی مذهبی را تشکیل داده اند.
وی تاکید کرد: سعی کردیم در کنار معماری قدیمی ارک با قدمت 800 ساله، معماری نوین ایرانی اسلامی را نیز ارائه دهیم تا امکان مقایسه زیبایی و شکوه 2 بنا، برای نسل های آتی فراهم شود.
ویژگی های داخلی مصلی تبریز
وی در ادامه با اشاره به ویژگی های داخلی مصلای بزرگ امام خمینی تبریز گفت: مصلای امام خمینی تبریز، با مساحت 75 هزار متر مربع و گنجایش 60 هزار نفر، دارای 2 طبقه مجزا برای اقامه نماز و 2 طبقه زیرزمینی، برای پوشش فعالیت های فرهنگی مصلی در نظر گرفته شده است.
مدیرعامل بنیاد خیریه مصلای امام خمینی(ره) افزود: طبقه اول به عنوان مرکز امور اداری و طبقه 2 جهت فعالیت های فرهنگی از قبیل قرائتخانه با ظرفیت هزار نفر، سالن اجتماعات با ظرفیت هزار نفر برای برادران و خواهران، مخزن کتابخانه های تخصصی مجهز، موزه آثار مذهبی و وقفی و غرفه های مطالعاتی است.
حجت الاسلام محمدی ادامه داد: به منظور آرامش نمازگزاران و حفظ نظم مصلا، یک واحد مهدکودک مجهز نیز در نظر گرفته شده که فعالیت آن، رایگان بوده و مسئولیت نگهداری کودکان والدین شرکت کننده در نماز جمعه را بر عهده می گیرد.
وی با بیان این که تمام اصول ایمنی و زیباشناسی لازم برای مجموعه مصلی رعایت شده است، تصریح کرد: جزئی ترین امور مصلی از قبیل همرنگ بودن فرش با دیوار، رنگ و شدت سیستم روشنایی مصلی، سیستم های صوتی و تصویری، هنرهای اسلامی در آرایش و تجهیز داخل، تطابق ساختار و رنگ درها و پنجره ها به گونه ای در نظر گرفته شده است که علاوه بر اصول ایمنی و معماری، شاهد فضای آرامش بخش معنوی در مصلی باشیم.
محمدی با اشاره به اینکه تمام درب های ورودی و خروجی مجموعه مصلی، به طور یکپارچه، از چوب اعلای گردو بوده و در کارگاه های شهر مقدس ساخته شده است، اظهار داشت: مجموعه اصول زیباشناسی در محوطه داخلی و خارجی مصلی باعث شده تا گردشگرانی که در فصول مختلف سال برای بازدید از ارک می آیند، علاقمند به دیدار از مصلی نیز هستند که این نشان دهنده وجود ظرفیت گردشگری در این بنای باشکوه است.
کتابخانه مجهز مصلی
مدیرعامل بنیاد فرهنگی و خیریه مصلای اعظم امام خمینی(ره) در بخش دیگری اظهار داشت: کتابخانه این مصلا یکی از بزرگترین مراکز فرهنگی و مطالعاتی کشور محسوب می شود که هم اکنون بیش از 2 هزار نفر عضو دارد.
وی خاطرنشان کرد: این کتابخانه در 2 طبقه، 4 هزار و 100 متر وسعت دارد که از این وسعت، 350 متر به موزه، 400 متر به مخزن کتب عمومی، یک هزار و 200 متر به 2 مخزن کتب مرجع، اختصاص یافته است.
حجت الاسلام محمدی با اشاره به اینکه کتابخانه از 2 بخش مجزای خواهران و برادران تشکیل شده است، افزود: در قرائتخانه 500 نفر در طبقه اول و در طبقه دوم یک هزار و 800 نفر به طور همزمان می توانند مشغول مطالعه شوند.
مدیرعامل بنیاد فرهنگی و خیریه مصلای اعظم امام خمینی(ره) تبریز با بیان اینکه کتابخانه مصلای تبریز در راستای نشر و اشاعه فرهنگ صحیح در جامعه و بسترسازی مناسب برای مطالعه دانش آموختگان و پژوهشگران مورد بهره برداری قرار گرفته است، گفت: تاکنون اشخاص حقیقی و حقوقی، تعدادی از کتاب‌های ارزشمند و قابل استفاده خود را به این کتابخانه اهدا کرده‌اند.
وی افزود: کتابخانه مصلای اعظم تبریز هم اکنون دارای بیش از 20 هزار جلد کتاب است.
فعالیت های خیریه در بنیاد مصلی تبریز
حجت الاسلام محمدی امور خیریه را بخش مهمی از فعالیت بنیاد خیریه مصلای امام خمینی(ره) تبریز دانست و افزود: هم اکنون حدود 700 نیازمند که با مشکلات معیشتی و درمانی مواجهند، تحت پوشش امور خیریه این بنیاد قرار دارند.
وی افزود: حتی برخی از این افراد که دارای پرونده هایی در دادگاه های استان بوده و توانایی احقاق حقوق خود را ندارند، از مشاوره های حقوقی و قضایی این بنیاد، برخوردار می شوند.
اجرای طرح توسعه مصلی تبریز
پیروزی، معاون اجرای طرح توسعه مصلی امام خمینی(ره) تبریز نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در تبریز گفت: مصلی امام خمینی(ره) در 2 طبقه احداث شده که طبقه همفک با 22 هزار متر مربع احداث شده که نماز جمعه و سایر مراسم و همایش ها در آنجا برگزار می شود.
وی ادامه داد: گچ بری ها و کاشی کاری های خاص در این مصلی انجام شده که از نظر معماری زیبایی خاصی دارد.
پیروزی تاکید کرد: سالن همایش این مصلی در شمالغرب کشور بی نظیر است و هزار و 100 نفر ظرفیت دارد.
معاون اجرای طرح توسعه مصلی امام خمینی(ره) تبریز همچنین از اجرای طرح توسعه این مصلی خبر داد و عنوان کرد: فاز توسعه در چهار طبقه در حال احداث است که شامل کلنیک و رادیولوژی و سایر مجموعه های درمانگاهی است، طبقه همکف برای توسعه مصلی و طبقه اول برگزاری نماز جماعت و ادامه شبستان خواهران در نظر گرفته شده است.
وی خاطرنشان کرد: برای ساخت این مصلی 50 میلیارد تومان هزینه شده و برای توسعه آن نیز 20 میلیارد تومان هزینه می شود.
پیروزی گفت: طرح توسعه مصلی امام خمینی(ره) تبریز تا یک سال آینده به طور کامل به بهره برداری می رسد.
گزارش از بیت اله احمدی