از مجموع ۱۶۰ هکتار سطح زیر کشت سبزی در همدان ۷۰ درصد آن با فاضلاب آبیاری می‌شود که این امر نه تنها سلامت مردم را با خطر روبه رو کرده بلکه خطر شیوع بیماری های واگیردار را دوچندان می‌کند.
از مجموع ۱۶۰ هکتار سطح زیر کشت سبزی در همدان ۷۰ درصد آن با فاضلاب آبیاری می‌شود که این امر نه تنها سلامت مردم را با خطر روبه رو کرده بلکه خطر شیوع بیماری های واگیردار را دوچندان می‌کند.
به گزارش مهر، سبزی از جمله پرمصرف ترین تولیدات کشاورزی در استان همدان محسوب می شود که نقش آن در کاهش امراض مختلف و سلامتی انکارناپذیر است.
با این وجود در حالی که بسیاری از خانواده ها سبزی مصرفی روزانه خود را با خیالی آسوده از بازار تهیه می کنند و مطمئن هستند که متولیان بهداشتی جامعه بر نحوه تولید و عرضه این محصول نظارت کامل دارند ولی به نظر می رسد به دلیل تولید بخشی از این محصول در مزارع حاشیه شهر همدان خانواده ها باید کنترل بیشتری در این راستا داشته باشند.
بر اساس بررسی ها در حال حاضر بیش از ۱۶۰ هکتار از مزارع سبزی در همدان با فاضلاب تغذیه می‌شوند که مسئولان بهداشتی معتقدند مهمترین عامل زمینه‌ساز این پدیده در دسترس و ارزان بودن فاضلاب برای کشاورزان است.
آلاینده های غیرمیکروبی در اثر حرارت پخت غذا هم از بین نمی روند
این واقعیت در حالی رخ داده که توجه به این قسمت شاید به مراتب مهمتر از یادآوری نقش سلامتی بخش سبزیجات و صیفی جات باشد چراکه آلاینده های غیرمیکروبی در اثر حرارت پخت غذا هم از بین نمی روند.
بر اساس بررسی های انجام شده مشخص است که سبزی و صیفی به طور معمول به صورت تازه و خام به مصرف انسان می رسد و این در حالی است که آلاینده های میکروبی می توانند به طور مستقیم وارد بدن انسان شوند و آلاینده های غیرمیکروبی که حتی در اثر حرارت پخت غذا هم از بین نمی روند می توانند موجب بسیاری از بیماری های انسان باشند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی شهرستان همدان در این زمینه در گفتگو با مهر با بیان اینکه وسعت سبزی کاری های همدان ۱۶۰ هکتار است، افزود: در مجموع ۱۶۰ هکتار کشت سبزی در همدان انجام می شود که از این مقدار ۶۰ هکتار دارای چاه برای آبیاری هستند اما در آبیاری سبزیجات از فاضلاب هم کمک می گیرند و به همین علت باز هم آلودگی وارد مزارع سبزی می شود.
۴۸ درصد از سبزی کاری ها با آب فاضلاب آبیاری می شود
جواد رشیدی با بیان اینکه ۷۰ درصد از سبزی کاری های همدان با فاضلاب آبیاری می شود، ادامه داد: حدود ۲۰۰ نفر مالک زمین های سبزی کاری همدان هستند که در محدوده شهر قرار دارند و باید فاضلاب از این زمین ها جدا شود.
وی با بیان اینکه اهرم قانونی برای جلوگیری از کشت این سبزیجات وجود ندارد و این امر یکی از مشکلات سازمان کشاورزی است که باید راهکاری برای آن تدوین شود، گفت: در حال حاضر شاکی در این زمینه وجود دارد و اسامی بیش از ۲۰۰ متخلف در امر کشت سبزی با آب فاضلاب مشخص و در اختیار مجموعه های مسئول قرار گرفته است.
جهاد کشاورزی: تمام سبزی های موجود در بازار همدان آلوده به فاضلاب هستند
مدیر جهاد کشاورزی همدان با بیان اینکه بیشتر اراضی کشاورزی حاشیه شهر همدان با فاضلاب آبیاری می‌شوند، گفت: امور آب استان همدان و معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز در جلوگیری از این مسئله دخیل هستند.
در حاشیه شهر همدان از فاضلاب برای آبیاری اراضی کشاورزی استفاده می‌شود
جواد رشیدی عنوان کرد: متاسفانه در حاشیه شهر همدان از فاضلاب برای آبیاری اراضی کشاورزی استفاده می‌شود که این اقدام غیرقانونی، غیربهداشتی و غیر معقول است و از نظر اقتصادی و بهداشتی آسیب‌های جدی به دنبال دارد.
وی با بیان اینکه یک معضل اجتماعی در این خصوص آنست که مالک زمین همان کسی نیست که بر روی زمین کشت سبزی انجام می دهد و مالک زمین را به کشاورز اجاره داده است، گفت: در شکایت ها از مالک زمین شکایت می شود که این مسئله پیگیری کارها را با مشکل روبرو می کند.
رشیدی همچنین با اشاره به اینکه تمام سبزی های موجود در بازار همدان آلوده به فاضلاب هستند، ادامه داد: براساس بررسی ها تنها ۲۰ درصد سبزی استان همدان در همدان تولید می شود و مابقی آن از سایر استانها وارد بازر همدان می شود.
وی با بیان اینکه مقصر آلودگی سبزی ها در بازار همدان تنها سبزی کاران همدان نیستند، گفت: برای تامین نیاز سبزی استان همدان نیازمند ۴۵۰ هکتار زمین هستیم تا بتوانیم نیاز سبزی استان همدان را تامین کنیم.
وی با بیان اینکه جلوگیری از کشت سبزی با فاضلاب نیازمند عزم ملی است، گفت: در این زمینه باید مردم و کشاورزان نیز همراهی لازم را داشته باشند.
وی با بیان اینکه امور آب استان همدان پیگیر راه اندازی تصفیه خانه است تا پساب تصفیه شده را در اختیار کشاورزان قرار دهد، گفت: باید برای سلامتی مردم تلاش کرد.
فرماندار: معرفی برخی سبزی کاران متخلف به مراجع قضایی
فرماندار همدان نیز با بیان اینکه یکی از مشکلات مردم و مسئولان بحث آبیاری سبزیجات با فاضلاب است، گفت: وضعیت آبیاری سبزیجات همدان باید با جدیت پیگیری شود.
علی تعالی با بیان اینکه یکی از دلایل اصلی استفاده از فاضلاب خام به منظور آبیاری سبزیجات و صیفی جات کمبود شدید آب است، افزود: این مشکل فقط مختص همدان نیست بلکه در سایر شهرها از جمله تهران، ورامین و ساوه و غیره نیز این مشکل وجود دارد.
وی آبیاری سبزیجات با فاضلاب خام را یکی از معضلات حوزه کشاورزی عنوان کرد و گفت: نظارت بر سبزی کاری ها در شهرستان همدان با جدیت انجام می شود و تاکنون برخی از سبزی کاران متخلف که اقدام به آبیاری سبزیجات با آب فاضلاب می کردند شناسایی و به مراجع قضایی معرفی شده اند
.
تعالی با تاکید براینکه متولی اصلی نظارت بهداشت مواد غذایی برعهده مرکز بهداشت است، گفت: جلوگیری از کشت سوم سبزی، اصلاح دیوار سر ریز فاضلاب با استفاده از بتن، جمع آوری پمپ های فاضلاب، استقرار تیم گشت شبانه در محل های مورد نظر و غیره از جمله اقدامات انجام شده در این زمینه است.
کارشناس بهداشت: برخوردهای مقطعی بازدارنده نیست
کارشناس بهداشت محیط و حرفه‌ای استان همدان نیز با اشاره به اینکه برخوردهای مقطعی و پراکنده با کشاورزانی که از فاضلاب برای آبیاری مزارع خود استفاده می‌کنند بازدارنده نیست، یادآور شد: معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اقدام به تدوین برنامه راهبردی در این خصوص کرده است که در یک زمانبندی چندساله در راستای جلوگیری از آبیاری مزارع با فاضلاب خام در استان قابل اجراست.
حسینعلی نوروزی عنوان کرد: این برنامه دارای ۱۱ راهبرد است که در کارگروه تخصصی سلامت و امنیت غذایی شهرستان همدان مطرح شده و انتظار می‌رود با اجرایی شدن این برنامه راهبردی معضلی با عنوان آبیاری مزارع با فاضلاب شهری و برداشت سبزیجات ناسالم نداشته باشیم.
نوروزی با بیان اینکه مردم باید از هشدارهای بهداشتی در رابطه با استفاده از سبزیجات اطلاع داشته باشند و مراحل سالم‌سازی سبزیجات خام اعم از شست‌وشو با آب، شست‌وشو با مواد شوینده برای پاکسازی انگل‌ها، استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده و در آخر هم شست‌وشو مجدد با آب را رعایت کنند، گفت: قبل از استفاده باید بنا را بر آلوده‌بودن سبزیجات گذاشت و این مراحل را رعایت کرد تا از بروز بیماریهای شایع ناشی از این نوع آلودگی‌ها جلوگیری شود.
بروز بیماری واگیر شیگلوز به علت آبیاری سبزیجات با فاضلاب
اما در همین زمینه رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت نیز در آخرین مصاحبه خود از بروز بیماری واگیر شیگلوز که یک نوع اسهال خونی است در استان‌های اصفهان و چهارمحال و بختیاری به علت آبیاری سبزیجات با فاضلاب خبر داد و عنوان کرده است: امکان بروز این بیماری در هر جایی که چنین سبزی‌هایی باشد وجود دارد.
براساس صحبت های محمد مهدی گویا، بیماری شیگلوز یک بیماری واگیر و یک نوع اسهال خونی است که معمولاً از طریق مصرف مواد غذایی آلوده بروز می‌کند و منجر به طغیان این بیماری در یک محدوده جغرافیایی می شود.
وی عنوان کرده است: عامل این بیماری باکتری شیگلاست و منبعی که برای این بیماری در این شهرها شناسایی شده، سبزی هایی بوده که با فاضلاب آبیاری شده است که البته اگر مراحل پنجگانه پاکسازی، شست و شو و ضدعفونی سبزی ها به درستی انجام شود، سبزیها مشکلی ندارند.
با این تفاسیر پرواضح است که اگر با سبزی کاران متخلف در همدان برخورد نشود شاید استان بعدی که با این بیماری درگیر خواهد شد همدان است چراکه در فصل تابستان استفاده از سبزی بیشتر شده و خطر سلامت افراد بیشتری را تهدید می کند.
