حصارهای اشتغال

اشتغال زنان یکی از فاکتورهای توسعه یافتگی جوامع است و موجب تسریع توسعه اقتصادی می شود، عاملی مهم و بسیار تأثیرگذار که امروزه با توجه به نرخ مشارکت زنان در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی اهمیت بالایی پیدا کرده است.
بر اساس آخرین اعلام مرکز ملی آمار در سال 90، 50.2 درصد جمعیت استان را زنان تشکیل می دهند و این در حالی است که نرخ مشارکت اقتصادی آن ها تنها 23.7 درصد  است و این رقم که بیش از نرخ مشارکت اقتصادی زنان کشور است به دلیل بهبود شرایط اشتغال زنان استان نیست، بلکه ناشی از پیشی گرفتن جمعیت روستایی است که جزو جمعیت فعال و شاغل محسوب می شوند.
براساس نرخ آمار بیکاری تابستان سال 95، 9.9 درصد زنان استان بیکار هستند که این رقم بیش از نرخ کلی بیکاری استان است.
وضعیت اشتغال زنان استان بدون در نظر گرفتن جامعه روستایی که با ساعت های کاری اندک، جمعیت شاغل و فعال محسوب می شوند، روند مناسب و مطلوبی ندارد، موضوعی که گفت و گو با زنان شاغل به خوبی آن را روشن می کند.
دستمزد های پایین
یکی از زنان شاغل در یکی از شرکت های خصوصی با بیان این که توجه کمی به اشتغال زنان می شود، می گوید: شرایط شغلی برای بانوان در جامعه یکسان نیست و شغل های در دسترس نیز گزینه های غیرمنطقی و غیراقتصادی دارد که عملا رغبتی برای آن ها وجود ندارد.
«رخشانی» با اشاره به دستمزدهای بسیار پایین و ساعت های کار طولانی در شرکت های خصوصی، اظهارمی دارد: هیچ حمایتی از زنان در این بخش نمی شود و عملا توجه به اشتغال زنان وجود ندارد.وی با بیان این که تفاوت جنسیتی در استخدام ها وجود دارد و معمولا مشاغل در دسترس مردان است، ادامه می دهد: بازار و بخش خصوصی و گاهی صنعت تنها گزینه های پیش روی زنان در استان است که وضعیت اشتغال در این گزینه ها هم به وضوح مشخص است.
وی با انتقاد از بی توجهی به نرخ مشارکت زنان و بهبود شرایط مشارکت آن ها در اقتصاد و کسب و کار، خواستار رسیدگی به وضعیت اشتغال زنان شد.
نبود توازن علم و بازار کار
یکی دیگر از زنان شاغل با بیان این که در حال حاضر آمار زنان تحصیل کرده و دانش آموخته بیش از گذشته است، می گوید: توازنی بین خروجی دانشگاه ها و مشاغل مناسب برای بانوان وجود ندارد و بسیاری از زنان مجبور به کار در صنوف مختلف و کارهای سطح پایین هستند که به هیچ عنوان استانداردهای لازم را ندارند.
وی که تمایلی به ذکر نام خود در این گزارش ندارد، ادامه می دهد: وضعیت اشتغال و کسب درآمد برای زنان روستایی بدتر از این است و زمینه های ظهور و بروز خلاقیت به دلیل نبود آموزش های لازم، برای بانوان روستایی وجود ندارد.
یکی دیگر از زنان که با وجود داشتن مدرک تحصیلات عالی، در یکی از شرکت های بازاریابی مشغول به کار است،  از وضعیت اشتغال زنان استان گلایه می کند و می گوید: فرصت شغلی مناسبی برای زنان در استان وجود ندارد.
در عین حال، یک کارشناس بازار با بیان این که جمعیت دانشجویی زنان بیشتر، اما فرصت های شغلی شان کمتر است،  می گوید: نرخ مشارکت اقتصادی زنان پایین است و اغلب در بخش های غیررسمی و با دستمزدهای پایین کار می کنند، به همین دلیل میزان رضایت شغلی آن ها در سطح مطلوب نیست.
«امیدی» با بیان این که در حال حاضر بسیاری از مشاغل در انحصار مردان است، این امر را یکی از دلایل کاهش نرخ مشارکت اقتصادی زنان می داند و عنوان می کند: احتمال استخدام مردان در بخش های خصوصی و عمومی بسیار بیشتر از زنان است.وی ادامه می دهد: تبعیض جنسیتی در اشتغال و دستمزد، از دیگر مشکلات اشتغال بانوان است، به نحوی که بسیاری از کارفرمایان به تصور پایین بودن دانش فنی و توان جسمی ضعیف تر، زنان را کمتر به کار می گیرند.
وی اظهارمی دارد: با این که توانمندسازی و افزایش به کارگیری زنان در کسب و کارها و افزایش مشارکت اقتصادی در برنامه های دولت قرار دارد، اما در حال حاضر تغییر واضحی در این بخش شکل نگرفته و همچنان زنان از نبود شغل مناسب، کمبود دستمزدها و دیگر مسائل گلایه دارند.
وی به اشتغال زنان روستایی هم اشاره می کند و می گوید: سهم عمده ای از نرخ مشارکت اقتصادی بانوان را به دلیل بالا بودن میزان جمعیت روستایی، زنان روستایی شامل می شوند که اشتغال آن ها به طور معمول شغل های واقعی و ملموس نیست.
وی اشتغال زنان را همانند گرهی محکم می داند که باز کردن آن به راهکارهای اساسی و دائمی نیاز دارد.
هدف گذاری اعتبارات
مدیر توسعه کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان شمالی با تأکید بر بالا بودن نرخ بیکاری بانوان استان، به تشریح برنامه های اداره کل برای اشتغال بانوان می پردازد و می گوید: طرح های مشاغل خانگی در حال انجام است که طیف گسترده ای از آن توسط زنان انجام می شود.
«نجفی» با بیان این که اعتبارات امسال با هدف گذاری شرکت های پشتیبان است، اظهارمی دارد: قرار شده است ارتباطی با طرح تکاپو ایجاد شود و حداکثر 2 تا 3 مزیت استان شناسایی و زنجیره ارزش آن تعریف شود.
وی این طرح ها را طرحی کامل می داند که موضوع پوشاک آن بسیار برای ایجاد اشتغال برای بانوان مناسب است.
وی درباره اشتغال زنان دانش آموخته هم عنوان می کند: زنان هم مانند مردان می توانند از اعتبارات اشتغال برای ثبت شرکت و ایجاد اشتغال استفاده کنند و محدودیتی در این باره وجود ندارد.
وی ادامه می دهد: در قالب تشکیل تعاونی هم به زنان تسهیلات پرداخت و کلاس های آموزشی هم برای بانوان برگزار می شود.