10 خانه تاریخی شیراز فدای یک بازارچه شدند

تابناک فارس به نقل از آرمان: میراث فرهنگی و تاریخی برای هر کشوری حائز اهمیت هستند؛ چرا که مشخصه‌های بارز تمدن به حساب می‌آیند و به همین دلیل برای نگهداری از آنها باید اهتمام ورزید. این در حالی است که مدت‌هاست بافت تاریخی شیراز به بهانه‌های مختلف مورد تعرض قرار گرفته و عکس‌های متعدد منتشر شده در رسانه‌ها حاکی از دست درازی به آنهاست.
 
با این‌همه، بیش از ۱۰ خانه‌ تاریخی در گذر سرباغ محله سنگ‌سیاه شیراز به بهانه ساخت بازارچه صنایع‌دستی تخریب شدند. احداث این بازارچه که نام سرای هنر را دارد از سوی شهرداری شیراز در حال اجرایی شدن است، اما شهردار منطقه هشت شیراز این تخریب‌‌ها را تکذیب کرد و گفت: اطلاعات اشتباه به رسانه‌‌ها داده‌ شده، هرچند که دوستداران میراث فرهنگی عکس‌های متعددی از این تخریب را در اختیار خبرگزاری قرار داده‌اند.
 
مساحت بافت‌های تاریخی شیراز ۳۶۰ هکتار است و در پایان سال ۸۸ محدوده آن به واسطه ماده ۱۱۵ قانون چهارم توسعه تعیین محدوده و ابلاغ شد. آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۱۵ قانون چهارم نیز وظیفه تعیین محدوده، تهیه و ابلاغ ضوابط حفاظتی را به سازمان میراث فرهنگی واگذار کرده است. این آیین‌نامه در حمایت از بافت تاریخی تهیه شده و ماده تنفیذی بند ج ماده ۱۶۶ قانون برنامه سوم یکی از کامل ‌ترین قانون‌هایی است که در جهت حمایت از بافت و مالکان بناهای تاریخی تنظیم شده است.
 
همچنین در ماده هفت آیین‌نامه تاکید شده: تمام دستگاه‌های اجرایی مکلف هستند زیرساخت‌‌های مورد نیاز بافت‌های شهر را تامین کرده و به اجرای طرح‌های ویژه برای بافت‌ها بپردازند که در آن تمام مسائل فرهنگی، اقتصادی، کالبدی، زیست محیطی و مسائل پهنه‌های بافت در نظر گرفته شده و در همکاری با وزارت مسکن و شورای عالی معماری و شهرسازی به تصویب و اجرا برسد، اما نکته جالب توجه آن‌ است که عمده اختیارات و مسئولیت‌های اجرایی به عهده شهرداری‌‌هاست و هر بار هم بخشی از بافت تاریخی از سوی این سازمان تخریب می‌شود.
 
درخواست دوستداران میراث فرهنگی از مسئولان
 
ماجرای تخریب بافت‌های تاریخی در شهر فرهنگ و ادب شیراز سر دراز دارد؛ چرا که سابقه بزرگ‌ترین تخریب آن به سال ۹۳ در محدوده ‌ای بسیار وسیع بر می‌گردد، گرچه پس از این اتفاق متولیان امر به خود آمدند و پیرو مکاتبات معاون رئیس‌جمهوری و رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هیاتی به دفاع از بناهای تاریخی عازم شیراز شدند، اما در آن مقطع تخریب‌ها به صورت موقتی متوقف شد و دوباره سال گذشته سه خانه تاریخی به واسطه فعالیت‌های شهرداری برای احداث بازارچه صنایع دستی از بین رفت.
 
از سوی دیگر، اعتراض سازمان میراث فرهنگی باعث شد که تکمیل این پروژه نیمه کاره بماند، اما چند روز پیش دوباره احداث مجدد آن از سر گرفته شد و به دنبال آن ۱۰ خانه تاریخی با خاک یکسان شد. «چند روز پیش شهرداری به دلیل ساخت بازارچه صنایع دستی اقدام به تخریب بیش از ده بنای تاریخی و واجد ارزش‌‌های هویت‌بخش در گذر سر باغ در محله سنگ سیاه کرد. تاکنون سازمان میراث فرهنگی در این زمینه واکنش نشان نداده است و کار همچنان ادامه دارد.»
 
این اظهارنظر روز گذشته توسط یک کارشناس میراث ‌فرهنگی درباره تخریب این خانه‌‌ها انجام شد. به گفته علیرضا گل‌گلی نبود مشاورهای آگاه، در نظر نگرفتن عناصر و لکه‌‌های میراث فرهنگی در بافت، نادیده گرفته شدن حرایم و نبود هماهنگی میان مسئولان شهرداری و میراث فرهنگی همه و همه دست به دست داده که هر بار در هر دوره‌ ای آسیب جدی به بناهای تاریخی وارد می‌‌شود، اما شهردوست، شهردار منطقه هشت شیراز به شدت تخریب بافت‌های تاریخی را تکذیب کرده است.
 
او تاکید می‌‌کند که «آب انبار قدیمی سر جایش است و ما هیچ مشکلی نداریم و سرای هنر را داریم به نفع مردم سر و سامان می‌‌دهیم.» همچنین این شهردار در پاسخ به این سوال که تخریب‌های وسیع آسیب جدی به بافت تاریخی زده است، ادامه داد: «بیایید ببینید، ما هیچ آسیبی به بافت تاریخی وارد نکرده‌ایم.»
 
چندی پیش محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، بازدیدی شبانه از بافت‌ تاریخی یزد داشت که عکس‌‌هایشان در شبکه‌‌‌های مجازی منتشر شد. دوستداران میراث فرهنگی در شیراز بارها و بارها در خواست کرده بودند که این بازدید از سایر بافت‌های تاریخی از جمله شیراز و قزوین هم اتفاق بیافتد تا به این وسیله جلو تخریب‌های بناهای تاریخی گرفته شود.