نیکولاس پولام خبرنگار اکونومیست اخیرا در گزارشی تحت عنوان عربستان از نمای نزدیک به بررسی نمایی پنهان از آنچه در لایه های زیرین اجتماعی و سیاسی عربستان می گذرد پرداخته است. فرادید این گزارش را ترجمه کرده است .اما آنچه داخل این گزارش اهمیت فراوانی دارد اشاره صریح به اندیشه های اصلاح طلبانه محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و پسر سلمان پادشاه کنونی عربستان است.
پولام دیدار خود با محمد را چنین گزارش می دهد:
در ماه ژانویه به همراه سردبیر اکونومیست به عربستان رفتم تا
دیداری به محمد بن سلمان داشته باشم. او عملا حاکم عربستان است. البته در زمان
خوبی به آنجا نرفتیم. او 47 نفر را – 43 سنی و 4 شیعه – را اعدام کرده
بود که پس از اتفاق سال 1979 بزرگترین اعدام گروهی این کشور محسوب می‌شود. در طول
ملاقات، او به تصاویر تلویزیونی اعدام‌ها نگاه می‌کرد و به نظر می‌رسید
کاریکاتورهایی که از او به عنوان "نوجوانی که دست به کارهای خطرناک می‌زند"
را پذیرفته بود؛ انگار که یک بازی کامپیوتری باشد. در ایران به سفارت عربستان
سعودی حمله شد و آن‌ها درصدد قطع روابطشان با این کشور برآمدند. او در مراسم شام
به ما گفت: «تلاش می‌کنیم تا کار از این بیشتر بالا نگیرد». در همان بین
بود که عادل الجبیر، وزیر امور خارجه ترشروی عربستان، در تلاش بود تا مانع پیشروی
امپراتوری پارس به سمت غرب شود!
امور
داخلی نیز پیچیدگی‌های خودش را داشت. پلیس مذهبی عربستان به امورات شخصی مردم
تجاوز می‌کند. مثلا زن حسابدار جوانی در مورد اینکه پلیس همکار را دستگیر کرده می‌گوید،
زیرا آن‌ها دفتر کار مشترکی دارند. در جنوب نیز به خاطر حضور دختران در یک رقص
محلی، یک فستیوال تعطیل شد. مک‌دونالد هم علائم صف‌های جداگانه خانم‌ها و آقایان
خود را بروز کرد.
نویسندگان
و مولفان نیز مرتب داستان‌های کسانی را می‌نویسند که به جرم "بی‌حرمتی به
مقدسات" راهی زندان شده‌اند.
در سال 2015 نیز اشرف فیاض، شاعر فلسطینی که در عربستان بزرگ شده بود، به خاطر
توهین به مقدسات مذهبی به اعدام محکوم شده بود که به خاطر فشارهای بین‌المللی حکمش
به 8 سال حبس و 800 ضربه شلاق تغییر یافت». یک دبیر خبر عربستانی به من گفت: «برای
نخستین بار در عمرم واقعا می‌ترسم.» کمبود اسامی در گفتگوهای رسانه‌ای حاکی از این
ترس شخصیت‌ها از حاکمان عربستان است.
محمد
بن سلمان که قابلیت‌های محافظه کارانه و سرکوب‌گرایانه‌اش را اثبات کرده بود، کمی
به چپ گرایش پیدا کرده است. در اوایل سال جاری میلادی و پس از اعدام‌ها، بن سلمان
از قدرتِ پلیس دینی اسلامی عربستان "مطوعین" کاست و واعظین مشهور که
جرات اعتراض به آن تغییرات را داشتند را دستگیر کرد. نمونه آن عبدالعزیز الشریفی،
واعظ تلویزیونی مشهور عربستان، است که خبر دستگیری‌اش به سرعت در تویتتر چرخید.
بن سلمان، مدرن اقتصادی
محمد بن سلمان نخستین گفتگوی ثبت شده‌اش با ما را با سردبیر همراه من انجام داد؛ در ساختمانی زیبا بیرون از شهر که چندین خنجر بر روی دیوارهای آن نصب شده بود و چند آی پد نیز روی میز بود. بن سلمان از اصلاحات سخن می‌گفت. او باور دارد که برای برطرف کردن اعتیاد عربستان سعودی به نفت، باید تنوع اقتصادی را در آن رواج داد که این امر خود مستلزم مدرن‌سازیِ سلسله‌مراتب حاکم در عربستان سعودی است. زنان باید نقش پررنگ‌تری را در اقتصاد عربستان سعودی ایفا کنند و مهاجرین نیز باید از حقوق شهروندان برخوردار باشند. (مجری شبکه العربیه بعدتر از او پرسید: مهاجران تمام کشورها؟ بن سلمان پاسخ داد: «بدون شک»
ایجاد کازینوها برای ممانعت از خروج ریال عربستان به خارج
کاهش سخت‌گیری‌های اجتماعی فواید اقتصادی خواهد داشت. محمد به سلمان می‌گوید برای اینکه مانعی برای ولخرجی شهروندان کشورش در دوبی و بیروت (زنان اجازه رانندگی دارند و نوشیدن نیز آزاد است) ایجاد شود و پول را در خانه [عربستان سعودی] نگه داشت، باید مجتمع‌های توریستی(که حتما بایستی مشابه مدلهای لبنانی و اماراتی آن باشد) را در این کشور برپا کرد. او می‌گوید که بخشی از طرح 5 میلیارد دلاری‌اش برای توسعه بخش توسعه مناطق تفریح عربستان، به ساخت پارک و مجتمع‌های تفریحی در جزایر این کشور در دریای سرخ اختصاص دارد.
محمد
و موسیقی
پاپ استارهای عربستان سعودی – که به قول بن سلمان "در جهان عرب بهترین هستند" – که در دوران جوانیِ پدر محمد بن سلمان مجوز اجرا داشتند نیز ممکن است دوباره به زودی مجوز بگیرند. در چندین ویدیو مکه از دوران حکمرانی پدربزرگش، می‌توان چندین زن شترسوار را دید که بر طبل می‌کوبیدند و در بازار ابزار می‌فروختند. این اتفاق مجددا می‌تواند رخ دهد.