غار جهنم به عنوان یک اثر طبیعی شگفت انگیز در 195 کیلومتری شمال شهر طبس قرار دارد، وجود سنگ ها و ستون ها و قندیل های بزرگ مرمرین و چند صد ساله و آب موجود در این غار توجه هر انسانی را به خود جلب می کند.
کد خبر: ۲۷۱۲۵۵
تاریخ انتشار: ۱۳ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۲:۳۶ 03 August 2016
«جهنم»، غار چاهی در شمال کوه سفید، روستای تپه طاق از توابع بخش دستگردان شهرستان طبس استان خراسان جنوبی در شرق کویر مرکزی ایران است که برای رسیدن به دهنه غار از روستا باید ۴۰ کیلومتر جاده خاکی را طی کرد.
عمق «جهنم» در آخرین پیمایش، ۵۰ متر و طول آن حدود ۳۵۰ متر برآورد شد. غار چهار دهانه دارد و از انواع غارهای آهکی به شمار می آید که کاملا زنده و فعال است. با وجود خشکسالی های اخیر، در حوضچه انتهایی غار هنوز مقداری آب باقی مانده است.
این حوضچه با توجه به بازدید اکتشافی غار در سال ۱۳۷۸، مخزن آبی به طول شش متر و عرض متوسط دو متر به عمق شش متر بود که حالا به خاطر خشکسالی در زمان فصل پیمایش که پاییز امسال بود، عمق آن به ۲۰ تا ۴۰ سانتی متر رسیده است.
کاوشگران جهنم هنگام پیمایش با استخوان های زیاد خرد شده و حتی کاملی از کَل، بز و یک نوع سگ سان که احتمالا کفتار باشد و همچنین مار مواجه شدند.
علاوه بر جان باختگان غار، موجودات زنده ای هم در جهنم دیده شده اند، گونه ای از خفاش نعل اسبی و سوسک غار که از لاشه حیوانات مختلف غار و مواد ارگانیک دیگر تغذیه می کند.
جهنم غاری آهکی است که تشکیلات فعال آن شامل انواع گل کلمی های سفید، سوزنی های بلوری، فلاوِسْتون ها، اسفنجی ها و دِراپری های کوچک، با توجه به کمبود آب و رطوبت منطقه، بسیار است که بر زیبایی این غار کویری افزوده است.
با آنکه اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی برای حفاظت از این غار در سال ۹۳، ضوابط محکمی را تعیین و هرگونه اقدامی را تا شعاع یک کیلومتری دهنه آن، ممنوع اعلام کرده بود، اما مجوزی برای حفاری و بهره برداری 'منگنز' و 'مرمر' از محدوده نزدیکی غار صادر شد.
با وجود همه تلاش ها برای حفظ این غار از تجاوز معدنکار توسط مردم و رسانه ها در سال گذشته اما معدنکار متخلف با سودجویی باز هم به محل این غار تجاوز کرد.
اکنون دهانه غار به طور کامل توسط معدنکار تخریب شده ، در این خصوص با چهار سازمان مرتبط گفتگو کردیم که در ادامه شرح آن آمده است:
***
مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری طبس گفت: این اداره در موضوع غار جهنم هیچگونه دخالتی ندارد.
رسول بهبهانی در خصوص غار جهنم و تخریب دهانه این غار گفت: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در موضوع غار جهنم هیچگونه دخالتی ندارد.
وی افزود: این غار که یک اثر طبیعی است در صورتی که در فهرست ملی طبیعی کشور به ثبت رسیده باشد به این سازمان مربوط می شد.
وی ادامه داد: مطابق نامه ای که از تهران در این خصوص دریافت کردیم سازمان محیط زیست متولی این غار است و میراث فقط متولی غارهای تاریخی است و نه غارهای طبیعی و عملا دخل و تصرفی در این موضوع نداریم.
وی ابراز کرد: کار گروه غارشناسی استان خراسان جنوبی هم مشخص کرده که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری متولی غارهای تاریخی و سازمان محیط زیست متولی غارهای طبیعی است.
بهبهانی اظهار کرد: مجوز اکتشاف و استخراج به بهره بردار از سوی اداره صنعت و معدن و تجارت طبس صادر شده است و رئیس این اداره باید در قبال این تخریب پاسخگو باشد.
وی ادامه داد: در نامه ای که اخیرا از سوی سازمان حفاظت محیط زیست کشور به دست ما رسیده است کسی حق انفجار و حتی نخاله ریختن در شعاع هزار متری غار ندارد که این نامه برای محیط زیست طبس ارسال شده است.
وی با ابراز تاسف از تخریب دهانه غار توسط معدنکار ادامه داد: متاسفانه کسی پیگیر این موضوع نیست و ممکن است این غار طبیعی، به طور کامل توسط معدنکار تخریب شود.
***
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست طبس گفت: کار گروهی ویژه بررسی غار جهنم در طبس تشکیل می شود.
اسدالله حاتمی در گفت و گو با ایرنا گفت: همه پیگیری های مرتبط به غار جهنم در سازمان حفاظت محیط زیست استان و همچنین تهران انجام شده است.
وی افزود: فقط رونوشت کارهای مرتبط به این غار جهت اطلاع به محیط زیست طبس ارسال شده است.
وی ادامه داد: اکنون نیز از سوی استان به ما برای ایجاد کار گروهی در این خصوص در شهرستان طبس ابلاغ شده است.
وی یادآور شد: برابر دستورالعمل رسیده از مرکز استان، اداره حفاظت محیط زیست طبس فقط دبیر این کارگروه است.
وی بیان کرد: در خصوص این غار هیچگونه اظهار نظری نمی توانم بکنم چون باید در کارگروه مشخص شود که متولی مسائل حقوقی و حفاظتی غار چه سازمان هایی هستند.
حاتمی اظهار کرد: در رابطه با غار، غارهایی که در مناطق تحت مدیریت این سازمان است مرتبط به ما مرتبط است اما غارهای خارج از این مناطق و مناطق آزاد مطابق دستورالعمل حفاظت، نگهداری و مسائل حقوقی آن مربوط به سازمان میراث فرهنگی است.
وی ادامه داد: غار جهنم خارج از محدوده مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست بوده است و اما اگر این غار در پناهگاه های ما بود اجازه ذره ای تجاوز به حریم غار را نمی دادیم.
***
رئیس صنعت و معدن و تجارت طبس گفت: اداره منابع طبیعی و آبخیز داری متولی تجاوز از حدود تعیین شده معدنکار است
مرتضی جلالی فرد افزود: در خصوص غار جهنم مجوزی که برای بهره بردار صادر شد با تایید سازمان حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی و آابخیزداری انجام گرفت و از این دو سازمان استعلام گرفته شده است و بر همین اساس هم پروانه بهره برداری صادر کردیم.
وی گفت: سه کیلومتر مربع مجموعه ای است که به بهره بردار واگذار شد اما اجازه فعالیت را در پنج هکتار دادیم که این پنج هکتاری است که منابع طبیعی و محیط زیست تاییدیه داده اند.
وی بیان کرد: در این چارچوب بهره بردار حق فعالیت دارد و هیچ کس هم اجازه ندارد جلو او را بگیرد چون همه مراحل قانونی را طی کرده است.
وی افزود: خارج از این چارچوب ما اخطارهای لازم را می دهیم اما آن کسی که متولی هست و باید پیگیر باشد منابع طبیعی است و اگر ما دخالت کنیم دخالت در امور واحد دیگری است.
جلالی بیان کرد: اگر بهره بردار 200 متر یا دو هزار متر از محدوده خود خارج شود مربوط به ما نیست بلکه به منابع طبیعی مرتبط است.
وی در پاسخ به این سئوال خبرنگار ایرنا مبنی بر این که اهرم فشار سازمان صنعت و معدن و تجارت در قبال بهره برداران متخلف چیست گفت: برخورد قانونی روال کاری خود را دارد و یکی از موارد آن سلب صلاحیت است اما به محض این که تخلف صورت گرفت او را سلب صلاحیت نمی کنیم.
وی افزود: در خصوص غار جهنم نیز اولین اقدام سلب صلاحیت نیست اما طبق چارچوب قانون معادن روال کار در حال پیگیری است و از این چارچوب هیچ عدولی نخواهیم کرد.
وی بیان کرد: با خود معدن دار مکاتبه کرده ایم با نیروی انتظامی نیز مکاتبه کرده ایم و صورت جلسه شده است.
وی گفت: سریع ترین و شدیدترین اقدامات در برخورد با این معدن دار توسط سازمان صنعت و معدن و تجارت انجام گرفته است.
وی بیان کرد: ما فقط می توانیم معدن دار را ملزم کنیم که در محدوده خود کار کند و اکنون نیز او در محدوده خود فعالیت می کند و زمانی که بیرون از محدوده بود ما به او اخطارهای لازم را دادیم.
وی در خصوص تایین حریم برای غار جهنم گفت: هیچ کس حریمی برای غار جهنم تعیین نکرده است و چنین چیزی به ما اعلام نشده است.
وی ادامه داد: سازمان های حفاظت محیط زیست و اداره منابع طبیعی و آبخیزداری وقتی در فاصله 20 متری غار مجوز دادند بهره بردار هم باید کار کند و متولی که مدعی است می تواند محدوده غار را مشخص کند و حتی مجوز ندهد و در صورتی که مجوز داده نمی شد ما به بهره بردار پروانه نمی دادیم.
وی ادامه داد: ما از منابع طبیعی استعلام گرفتیم که در این سه کیلومتر مربع کجا می تواند بهره بردار کار کند و بر اساس مختصاتی که دریافت کردیم، مختصات در 20 متری یا 10 متری دهانه غار است و ما نمی توانیم بگوییم کار نکن که در این صورت بهره بردار شاکی می شود.
وی یادآور شد: به استنادی که طبق قانون باید انجام می دادیم مجوز را به بهره بردار دادیم.
**
مدیر منابع طبیعی و آبخیزداری طبس گفت فعالیت خارج از محدوده را با هماهنگی پاسگاه تعطیل کردیم.
محمدعلی فرخی افزود: در خصوص غار جهنم به ما گزارش هایی رسید مبنی بر این که بهره بردار خارج از محدوده خود فعالیت می کند.
وی ادامه داد: ما با موافقت سازمان صنعت و معدن و تجارت پنج هکتار به بهره بردار مجوز داده ایم و که این مجوز خارج از محدوده غار جهنم بوده است.
وی در خصوص فاصله محدوده مجوز داده شده با این غار گفت: فکر می کنم حدود 30 متر تا غار فاصله این محدوده مجوز داده شده باشد.
فرخی افزود: طبق مختصات مشخص شد که فعالیت معدن کار خارج از محدوده است و فعالیت خارج از محدوده را با هماهنگی پاسگاه تعطیل کردیم وسریعا برگ بازجویی برای معدن کار نوشتیم.
وی از ارجاع پرونده معدن کار متخلف به دادگاه شهر عشق آباد طبس خبر داد و افزود: با ارجاع پرونده بهره بردار متخلف به دادگاه عشق آباد خواستار ممانعت از فعالیت معدن کار در خارج از محدوده شدیم.
وی ادامه داد: اکنون وی در داخل محدوده ای که مجوز دارد در حال کار است.
وی گفت: برای منابع طبیعی و آبخیزداری غار بودن مطرح نیست بلکه فعالیت خارج از محدوده معدن کار تعرض به اراضی ملی محسوب می شود و با او طبق قانون برخورد می کنیم.
***
نماینده طبس در مجلس گفت: سریعا مجوز شرکت بهره بردار در منطقه «غار جهنم» باطل شود.
نماینده مردم طبس، فردوس، سرایان و بشرویه در مجلس شورای اسلامی نامه ای در خصوص «غار جهنم» به رئیس سازمان محیط زیست کشور فرستاد.
در نامه محمدرضا امیرحسنخانی آمده است: غار جهنم در فاصله 195 کیلومتری شهر طبس و 85 کیلومتری عشق آباد در دهستان کوه یخ آب از انواع غارهای آهکی و کاملا زنده و فعال کشور می باشد که به رغم خشکسالی های اخیر از حوضچه انتهایی غار هنوز مقداری باقی مانده است.
در نامه امیرحسنخانی آمده است: با عنایت به اهمیت خاص این غار که لزوم صیانت از آن مورد تاکید کارگروه غارشناسی کشور قرار گرفته، نقش آن در چرخه حیات وحش و بیولوژیک منطقه، بسیار حایز اهمیت است.
وی ادامه داد: متاسفانه در ماه های اخیر با صدور مجوز از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، جهت بهره برداری از معدن منگنز واقع در نزدیکی این غار و علی رغم تعیین محدوده و شعاع یک کیلومتر برای بهره بردار توسط هیات اعزامی کارگروه غارشناسی کشور با وجود پیگیری های انجام شده از ناحیه اینجانب و سازمان های مردم نهاد و فرمانداری شهرستان طبس و بخشداری دستگردان روند تخریب غار مذکور کماکان ادامه دارد.
این نماینده مجلس در این نامه خطاب به ابتکار گفت: با عنایت به توضیحات فوق و ابراز نگرانی شدید اهالی منطقه و حساسیت موضوع و تنش های احتمالی اجتماعی و امنیتی در منطقه خواهشمند است دستور فرمایید به قید فوریت به موضوع رسیدگی و نسبت به لغو مجوز شرکت بهره بردار و توقف عملیات مربوط ، مساعدت و اقدام لازم مبذول فرمایید.
منبع: ايرنا
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار