منطقه آزاد مهران، زیرساخت اقتصادی توسعه ایلام

به گزارش تابناک ایلام،، تبدیل این مرز به منطقه آزاد تجاری به عنوان یکی از مهمترین کانون های تردد زائران و صادرات کالا در کشور، زیرساخت اقتصادی لازم برای پیشرفت و توسعه همه جانبه استان ایلام را فراهم می کند.
ایلام استانی است ثروتمند اما کم درآمد و منطقه آزاد مهران کلیدی است که این ثروت های عظیم خدادادی را به درآمد و رونق اقتصادی تبدیل کرده و غبار را از سر فرصت های توسعه بزداید.
استان ایلام در انتهای خط تجاری کشور با عراق هم مرز بوده و با وجود برخورداری از ظرفیت های غنی نفت و گاز، کشاورزی و گردشگری از زیرساخت های لازم برای رسیدن به رشد و توسعه محروم است.
نبود زیرساخت های مناسب از جمله راه های دسترسی زمینی و هوایی باعث شده هزینه تولید به دلیل صرف هزینه های هنگفت برای حمل و نقل کالاها در این استان بسیار بالا بوده و دسترسی سریع و آسان به محصولات تولید شده در اقتصاد استان وجود نداشته باشد.
کمی جمعیت، نبود بازار فروش محصولات تولیدی، استفاده نکردن از ظرفیت های گردشگری تاریخی و مذهبی، نبود توجیه اقتصادی در اجرای طرح های زیربنایی، بالا بودن نرخ بیکاری و عدم بهره برداری از ظرفیت های عظیم نفت و گاز استان از جمله معضلات و مشکلاتی است که ایجاد منطقه آزاد مهران به عنوان یک زیرساخت اقتصادی با فعال کردن ظرفیت های توسعه استان به رفع آنها کمک می کند.

** بازارسازی از مهمترین ویژگی های مثبت منطقه آزاد مهران
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار ایلام می گوید: منطقه آزاد تجاری به عنوان یکی از محورهای تحرک بخشی به توسعه مناطق با پتانسیل تجاری بالا تعریف می شود.
حشمت اله عسگری با بیان اینکه یکی از مهمترین ویژگی های مثبت منطقه آزاد بازارسازی است، افزود: در بسیاری از قابلیت های موجود صنعت، کشاورزی و خدمات تناسبی بین بازارها در عرضه و تقاضا وجود ندارد.
وی ادامه داد: تطابق نداشتن بخش تولید و تقاضا هزینه های حمل زیادی را برای کالاهای تولیدی و چرخه توزیع در استان ایلام به همراه دارد و یکی از مسائلی که در اقتصاد کشورها و مناطق مطرح است، ایجاد بازار و به اصطلاح بازارسازی است.
عسگری اظهار کرد: بازارسازی به معنای ایجاد محلی برای شکل گیری عرضه و تقاضا به صورت همزمان است.

** کاهش هزینه های تولید در استان ایلام با راه اندازی منطقه آزاد مهران
معاون امور اقتصادی استاندار ایلام گفت: جمعیت کم یکی از مشکلات مناطق کمتر توسعه یافته مانند ایلام است و به همین دلیل تولید با نگاه بازار محلی توجیه ندارد و بر بسیاری از محصولات تولیدی به ویژه در بخش صنعت که کارکرد استانی ندارند، هزینه حمل زیادی تحمیل می شود.
عسگری افزود: در استان ایلام با مازاد تولید محصولات کشاورزی نیز مواجه هستیم و با ادامه روند کنونی امکان رقابت محصولات تولید شده در اقتصاد استان با سایر مناطق کشور وجود ندارد.
وی تاکید کرد: کاهش هزینه های تولید نیازمند این است که در مرحله اول هزینه های ایجاد تاسیسات، زیربناها، خط تولید و ماشین آلات و در مجموع عواملی که به کاهش قیمت تمام شده در بخش هزینه ثابت واحدهای تولیدی منجر می شوند، کاهش یابد.
وی یادآور شد: در مرحله دوم باید دسترسی آسان تر و ارزان تر به محصولات تولید شده در اقتصاد استان ایلام فراهم شود.

** تسهیل دسترسی به کالاهای صادراتی کشور با ایجاد منطقه آزاد مهران
معاون امور اقتصادی استاندار ایلام می گوید: ایجاد منطقه آزاد مهران این دو مقوله مورد نیاز برای کاهش هزینه های تولید در ایلام را به یکدیگر متصل می کند زیرا کارخانه های استان بدون تعرفه گمرکی نیروی انسانی و ماشین آلات مورد نیاز خود را وارد کرده و بخش زیادی از هزینه های تولید کم می شود.
عسگری افزود: در یک مقطعی استان ایلام در یک بن بست جغرافیایی و در انتهای خط تجاری کشور قرار داشت اما اکنون گشایشی پدید آمده و درهای تجاری ایران به عراق از مرز مهران باز شده و این استان به مرکز پردازش کالاهای صادراتی تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه مرز مهران اکنون به پایلوت تجاری کالاهای تولیدی استان ایلام و تمام کشور تبدیل شده است، ادامه داد: ایجاد منطقه آزاد تجاری در مرز مهران دسترسی به کالاهای صادراتی کشور را تسهیل می کند.

** شکل گیری کانون جمعیتی و تقویت محور گردشگری ایلام با راه اندازی منطقه آزاد مهران
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار ایلام گفت: ایجاد منطقه آزاد تجاری مهران باعث شکل گیری کانون جمعیتی در منطقه می شود که تمامی آنها در زمینه تولید و تجارت فعالیت می کنند.
عسگری خاطرنشان کرد: ایجاد بازار و کانون جمعیتی که تمام یا بیشتر آنها تاجر یا تولید کننده هستند برای استان و کل کشور منفعت خواهد داشت.
وی با بیان اینکه از ظرفیت های گردشگری این استان در حوزه تاریخی و طبیعی استفاده نشده و هیچگونه سرمایه گذاری انجام نگرفته است، ادامه داد: بر اساس مطالعات انجام شده گردشگری ظرفیت بالایی برای اشتغال بخش عمده ای از جوانان دارد.
عسگری اظهار کرد: بخش عمده ای از فعالیت های مناطق آزاد در کنار تولید و تجارت جنبه تفریحی توریستی دارد و شکل گیری منطقه آزاد مهران باعث توسعه بخش گردشگری استان می شود.

** فعال شدن شاخک های توسعه استان ایلام
معاون استاندار ایلام گفت: علاوه بر این در صورت راه اندازی منطقه آزاد تجاری، مرز مهران به خط نهایی ترانزیت و محل تخلیه محموله ها تبدیل شده و بخش عمده ای از کار سرعت می گیرد.
عسگری با بیان اینکه تولید و پردازش کالاهای صادراتی و تقویت محور گردشگری باعث می شود شاخک های توسعه در استان فعال شوند، افزود: چندین روش برای توسعه استان وجود دارد که زیر خاکستر هستند.
وی ادامه داد: ایجاد منطقه آزاد به مثابه وزیدن بادی است که خاکستر را از سر فرصت های توسعه استان ایلام می زداید و ایلام را کانون توجه در کشور و منطقه تبدیل می کند.

** امکان نظارت بر کالاهای وارداتی در مرز مهران به عنوان گذرگاه رسمی غرب کشور
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار ایلام گفت: در غرب کشور منطقه آزاد وجود ندارد و گذرگاه ها عموما غیررسمی هستند که بر خلاف میل باطنی تجارت و مسوولان تجاری کشور است و واردات نامرسوم و غیرمعمول از این گذرگاه ها هزینه های مبارزه با پدیده قاچاق را به کشور تحمیل می کند.
عسگری افزود: بنابراین یکی دیگر از مزیت های ایجاد منطقه آزاد تجاری در مرز مهران این است که امکان نظارت، واردات کالاهای مورد نیاز کشور، ایجاد شرایط رقابتی و تعیین نوع و حجم کالاهای وارداتی را فراهم می کند.
وی گفت: یک دیدگاه این است که مناطق آزاد باید در استان های برخوردار راه اندازی شوند اما نگاه دیگری نیز وجود دارد که راه اندازی منطقه آزاد در استان ایلام به عنوان یک استان کمتربرخوردار به توسعه استان کمک کرده و آن را از بن بست خارج می کند.

** توجیه اقتصادی طرح های زیربنایی و اجرای طرح های بزرگ زیرساختی در ایلام
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار ایلام گفت: در ادبیات ساده اقتصاد، اقتصاد دولتی هیچ جایگاهی ندارد و بسیاری از پروژه ها حتی با وجود داشتن پیوست قانونی بدلیل نداشتن توجیه اقتصادی ، اجرا نمی شوند.
عسگری افزود: نمونه های بسیاری از این طرح ها همچون راه آهن ایلام و چهاربانده کردن محور ایلام مهران وجود دارد که تنها به دلیل صرف داشتن توجیه اجتماعی در پیوست قانون قرار گرفته اند.
وی ادامه داد: اجرای این طرح ها بدلیل هزینه های بسیار بالا با استفاده از کمک و اعتبار دولتی امکانپذیر نیست.
وی اظهار کرد: با ایجاد منطقه آزاد و تبدیل شدن مهران به کانون جمعیتی در کنار بحث زوار اربعین، توجیه اقتصادی طرح های عمرانی در کنار تجارت بیش از پیش افزایش می یابد و زمینه اجرای طرح های بزرگ زیرساختی را فراهم می کند.

** یکپارچه بودن حکومت شیعی ضمانت آینده منطقه آزاد مهران
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار ایلام تاکید کرد: یکی از بحث های مهم در زمینه ایجاد مناطق آزاد ضمانت آینده است و یکپارچه بودن حکومت جمعیت شیعی در جنوب عراق و در همسایگی استان ایلام، آینده منطقه آزاد مهران را تضمین می کند.
عسگری یادآور شد: به همین دلیل تغییرات حاکمیت در کشور عراق به هیچ عنوان از جانب این منطقه برای کشور مخاطراتی را به همراه نخواهد داشت.

** دسترسی به منابع مالی ارزانقیمت جهانی در منطقه آزاد مهران
وی یکی از مشکلات اقتصادی نظام جمهوری اسلامی را قیمت بالای پول اعلام کرد و ادامه داد: پول ارزان قیمت در دنیا بسیار زیاد است اما به دلیل وضع تحریم ها، مسیر دسترسی به این پول ها مسدود شده است.
وی اظهار کرد: در صورت رفع تحریم ها، مناطق آزاد بسیار سریع تر از سرزمین اصلی به پول ارزان قیمت دسترسی پیدا می کنند زیرا در سرزمین اصلی شرکت های خارجی امکان مالکیت صدردصد و ایجاد بانک را ندارند اما در مناطق آزاد اینکار به سرعت انجام می شود.

** منطقه آزاد مهران نردبان توسعه استان ایلام
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار ایلام گفت: نرخ بیکاری در این استان بالاست اما جمعیت بیکار زیادی نداریم بنابراین با ایجاد تعدادی فرصت شغلی نرخ بیکاری نیز کاهش پیدا می کند.
عسگری افزود: در مناطق آزاد بحث خرده فروشی نیز شکل می گیرد و تعداد زیادی از مردم نیز که لزوما تخصص تولید و تجارت ندارند در این زمینه مشغول خواهند شد بنابراین شکل گیری منطقه آزاد مهران به کاهش نرخ بیکاری در استان نیز کمک خواهد کرد.
وی با بیان اینکه هر استانی کلیدهای توسعه ای دارد، ادامه داد: مهران نردبان توسعه استان ایلام است و با ایجاد منطقه آزاد در مرز مهران بازار بزرگی شکل می گیرد که همه مردم استان در شهرستان های مختلف می توانند از آن بهره بگیرند.
عسگری اظهار کرد: مناطق آزاد توسط سازمان های بین المللی پشتیبانی می شوند و استانداردهای جهانی بر آنها حاکم می شود بنابراین ایجاد منطقه آزاد مهران سبب می شود استاندارد زندگی مردم استان نیز ارتقا پیدا کند.

** مزیت پایین بودن هزینه محصور کردن منطقه آزاد مهران
معاون استاندار ایلام گفت: محدوده منطقه آزاد مهران از هشت هزار هکتار در نظر گرفته شده توسط دولت به بیش از 90 هزار هکتار افزایش یافت.
عسگری با بیان اینکه تلاش شده است نقشه این منطقه به صورتی انتخاب شود که بیشتر زمین ها جنبه ملی داشته باشد تا واگذاری زمین ها تاثیری بر زمین های شخصی نداشته باشد، افزود: این یکی از نقاط قوت منطقه آزاد مهران است که از رقابت قیمت زمین و مسکن تبعیت نمی کند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از نقاط قوت منطقه آزاد مهران این است که منطقه در نظر گرفته شده با محدودیت های طبیعی مواجه است و تنها با ایجاد دو گذرگاه در پل کنجانچم و پل چنگوله محصور خواهد شد.
عسگری اضافه کرد: بخش عمده ای از این منطقه هم مرز با عراق و بخش دیگری نیز به ارتفاعات ملکشاهی محدود شده است و نیاز به حصارکشی ندارد بنابراین هزینه محصور کردن و ایجاد منطقه آزاد را بسیار کاهش می دهد.

** 100 تا 120 کیلومتر شعاع ترافیکی منطقه آزاد مهران
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار ایلام گفت: بسیاری از مردم ایجاد منطقه آزاد را در حد استفاده از خودرو می دانند اما این تنها یکی از آثار و پیامدهای ایجاد منطقه آزاد است که هدف اصلی هم نیست.
عسگری افزود: منطقه آزاد دارای شعاع ترافیکی مرسوم 100 تا 120 کیلومتر است که توسط مسوولان استان و بنابر شرایط خاص قابل افزایش خواهد بود.
وی ادامه داد: روند تصویب منطقه آزاد مهران توسط استانداران مختلف پیگیری و در مقاطعی در نطفه خفه شد اما اکنون خوشبختانه کار سرعت گرفته و پس از عبور از هفت خوان به مرحله پایانی رسیده است.
عسگری افزود: لایحه منطقه آزاد مهران برای طرح در صحن علنی مجلس شورای اسلامی آماده شده است و در صورت تصویب، در قانون برنامه ششم توسعه منظور شده و اعتبارهای لازم به آن تعلق می گیرد.

** سرمایه گذاران منتظر تصویب منطقه آزاد مهران در مجلس شورای اسلامی
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار ایلام گفت: متقاضیان بسیاری برای سرمایه گذاری در حوزه های زیرساختی استان وجود دارد که منتظر تصویب منطقه آزاد هستند.
عسگری افزود: با تصویب و ایجاد منطقه آزاد مهران کارکرد بسیاری از طرح ها از عمرانی به اقتصادی تغییر یافته و توجیه پیدا می کنند بنابراین با ورود سرمایه گذاران بخش خصوصی بار زیادی از دوش دولت برداشته خواهد شد.
وی ادامه داد: راه اندازی منطقه آزاد مهران نقطه عطفی در تاریخ استان ایلام است و سهم این استان در اقتصاد ملی و تولید ناخالص داخلی بیش از پیش افزایش خواهد یافت.
وی تاکید کرد: منطقه آزاد یک برنامه نیست بلکه یک زیربنای بنیادی و زیرساخت اقتصادی است که تمامی ظرفیت های توسعه استان ایلام را فعال می کند و با یک ضریب تکاثر رشد و پیشرفت استان را به همراه خواهد داشت.

**
استان ایلام با داشتن 430 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق در طول دهه گذشته به مهمترین کانون تردد زوار عتبات عالیات و صادارات کالا به کشور عراق تبدیل شده و در این میان مرز 220 کیلومتری شهرستان مهران با عراق این مرز را در جایگاه ممتازی قرار داده است.
مردمان ایلام در طول سالیان متمادی مراودات تجاری بسیاری با استان های هم مرز در کشور عراق داشته و با توجه به اشتراکات فرهنگی و تاریخی مبادلات بسیاری میان مردمان دو سوی مرز در جریان بوده است.
خروجی مهران از فعال ترین مرزهای رسمی ایران است که نزدیکی به شهرهای مذهبی کشور عراق این مرز را به یکی از مهم ترین کانون های آمد و شد زایران و صدور کالا به کشور عراق تبدیل کرده است.
مرز مهران در سال ۱۳۸۲ با پیشنهاد وزارت امور خارجه کشور از سوی سازمان ملل متحد به عنوان مرز بین المللی شناخته شد.
تبدیل این شهرستان به منطقه آزاد تجاری و صنعتی همواره از خواسته های مردم استان ایلام بوده که از دولت های مختلف مطالبه کرده اند که خوشبختانه در دولت تدبیر و امید این آرزوی دیرین مردم ایلام محقق شد.
رئیس جمهوری 17 اردیبهشت امسال لایحه ایجاد منطقه آزاد تجاری مهران را که پیش از این به تصویب هیات دولت رسیده بود، به مجلس شورای اسلامی تقدیم کرد و هم اکنون این طرح باید به تایید نهایی نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی نیز برسد.
یکی از مهم ترین تاثیرات راه اندازی مناطق آزاد تجاری و صنعتی اثرگذاری آنها بر روابط سیاسی میان کشورهای هم مرز است.