به گزارش تابناک لرستان، ساخت سد گاشمار (معشوره) از دهه‌ها پیش مطرح بود، تا اینکه سال ۹۲ کلنگ احداث سد بر زمین زده شد تا در حوزه کشاورزی شهرستان کوهدشت، پلدختر، چگنی، رومشکان، دلفان و سلسله تحولی ایجاد شود، اما از همان ابتدا مواردی مانند غیرکارشناسی بودن پروژه باعث توقف پروژه در دولت یازدهم شد، البته در این میان نباید لابی‌گری نمایندگان دیگر استان‌ها و وجود مافیای آب برای جلوگیری از احداث پروژه را نادیده بگیریم.
در دولت سیزدهم، اما این پروژه مورد توجه قرار گرفت به طوری که در سفر رئیس جمهور به لرستان به عنوان یکی از پروژه‌های مهم و اولویت دار مطرح شد، رئیس جمهور هم در نشست‌ها و جلسات مختلف از جمله شورای اداری استان از سد‌معشوره به عنوان پروژه مهم و اولویت دار استان یاد کرد.
در بازدیدی که فروردین امسال از پروژه داشتیم شاهد فعال بودن پروژه بودیم و به گفته مجری طرح پیشرفت فیزیکی زیرساخت سد ۷۰ درصد بود.
حالا با گذشت حدود ۶ ماه از آخرین بازدید میدانی که از پروژه سد معشوره یا گاشمار‌داشتیم، با خبر شدیم که پروژه به دلایلی در حال تعطیلی است، خبری که موجب نگرانی مردم و اهالی رسانه شده‌است.
نبود طرح ارزیابی زیست محیطی و عدم صدور ماده ۲۳ از جمله چالش‌های پیش روی پروژه سد معشوره است، مواردی که باعث شده تخصیص اعتبار به این پروژه را با مشکل مواجه کند.
به منظور اطلاع از آخرین وضعیت پروژه سد معشوره با نماینده مردم خرم آباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی و مدیرکل دفتر فنی استانداری لرستان گفت‌وگویی ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
وضعیت زیرساخت‌های سد
مهرداد ویسکرمی با اشاره به اینکه ساخت سدگاشمار معروف به تنگه معشوره در دو قسمت قابل بحث است، می‌گوید: موضوع اول ساخت زیرساخت‌های سد است که شامل مواردی از قبیل جاده دسترسی، تونل انحرافی و فرازبند سد است، تونل انحرافی و فرازبند به ارتفاع ۳۶ متر ساخته شده و در حال حاضر آب رودخانه کشکان از طریق تونل انحرافی عبور می‌کند.
او می‌گوید: نکته دوم ساخت بدنه اصلی سد است که اصل سدسازی به همین ساخت بدنه سد مربوط می‌شود که نیازمند بودجه چند هزار میلیاردی و صدور مجوز ماده ۲۳ است.
ادامه پروژه در گرو اخذ مجوز ماده ۲۳
نماینده مردم خرم آباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی تاکید می‌کند: برای اخذ ماده ۲۳ لازم بود که مطالعات سد برای پنجمین بار از نو انجام شود که این کار در بهمن ماه گذشته به پایان رسید، اما همچنان نیازمند مجوز محیط زیست و پدافند غیر عامل بود تا زمینه صدور مجوز ماده ۲۳ فراهم شود.
ویسکرمی می‌گوید: در صحبتی که روز جمعه با مجری سد داشتم، مطرح کرد که مجوز پدافند غیرعامل هم صادر شده، اما متاسفانه هنوز مجوز محیط زیست صادر نشده است، در صحبتی که اول هفته با معاون اجرایی رئیس جمهور داشتم قول پیگیری برای صدور مجوز سازمان محیط زیست را مطرح کرد.
او ادامه می‌دهد: در نامه‌ای که به آقای مخبر معاون اول رئیس جمهور نوشته بودم، وی به آقای منصور ریاست سازمان برنامه و بودجه دستور «اقدام لازم» را صادر کرده بود.
نماینده مردم خرم آباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: واقعیت این است که اگر اراده‌ای در دولت برای ساخت سد گاشمار یا همان تنگ معشوره وجود داشته باشد ظرف حدود دو سال در صورت تامین اعتبار تکمیل خواهد شد.
ویسکرمی در مورد مجوز محیط زیست هم توضیح می‌دهد: بعد از ارائه مطالعه اخیر سد، یک بار جلسه تشکیل شده و ایراداتی گرفته شده که بایستی ابهامات و ایرادات سازمان محیط زیست کشور، توسط مشاور سد پاسخ داده شود و ایرادات احتمالی برطرف شود که مجوز محیط زیست صادر و برای صدور مجوز ماده ۲۳ به سازمان برنامه و بودجه ارسال شود.
فشار مافیای آب؛ چالش احداث سد گاشمار
او می‌گوید: اگر ماده ۲۳ صادر نشود و قرارداد بدنه سد بسته نشود عملاً ساخت سد متوقف شده و راه به جایی نخواهد برد، احساس من این است فشار‌هایی از طرف همان مافیای معروف آب در جریان است که در مسیر صدور مجوز‌ها کارشکنی و حرکت آن را کند می‌کند.
نماینده مردم خرم آباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه برای حل مسئله هم یک راه نزدیک و یک راه دور قابل تصور است، می‌گوید: راه نزدیک این است که رئیس جمهور به ریاست برنامه و بودجه دستور بدهد که صدور مجوز ماده ۲۳ مشروط به صدور مجوز محیط زیست صادر شود تا قرارداد ساخت بدنه سد بسته شود که این کار مسبوق به سابقه است و در برخی از سایر نقاط کشور انجام شده است، اما متاسفانه وقتی به لرستان می‌رسد این گونه راه‌های میانبر بسته می‌شود.
ویسکرمی ادامه می‌دهد: راه طولانی‌تر این است که سازمان برنامه و بودجه هیچ کاری انجام ندهد تا مجوز محیط زیست به پرونده اضافه شود و در آن صورت هم می‌تواند صدور ماده ۲۳ را طی دو ماه صادر کند، یا آنکه آن را ۲ سال طول بدهد که باز هم به اراده مسوولان محترم و بالاخص رئیس جمهور و معاون اول رئیس جمهور و ریاست سازمان برنامه و بودجه بستگی دارد.
لزوم تسریع در صدور مجوز
او تاکید می‌کند: به نظر می‌رسد اگر اراده جدی برای ساخت سد در دولت محترم وجود دارد باید فرایند صدور مجوز در سازمان برنامه بودجه فعال شود و بهانه جویی‌های بنی اسرائیلی سازمان محیط زیست هم خاتمه پیدا کند؛ چراکه این سد در گذشته هم مجوز محیط زیست داشته و واقعیت این است که در جا‌های دیگری که مافیای آب مانع کار نشده این مسیر طی شده و قرارداد ساخت برخی از سد‌ها در مدت بسیار کوتاهی بسته شده است.
نماینده مردم خرم آباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: این نکات را طی یک نامه کتبی به معاون اول رئیس جمهور و ریاست سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده و پیگیری لازم را از طریق سازمان محترم محیط زیست برای صدور هرچه سریع‌تر مجوز محیط زیست انجام داده‌ام و امیدوارم آن تلاش‌ها هرچه زودتر به صدور مجوز محیط زیست و متعاقب آن صدور مجوز ماده ۲۳ و بستن قرارداد منجر شود و انشاالله در اواخر همین دولت یا اواسط دولت آینده شاهد آبگیری سد گاشمار باشیم.
ویسکرمی می‌گوید: در یک جمله همه ساخت سد، معطل بستن قرارداد ساخت بدنه سد است، که خود نیازمند صدور مجوز ماده ۲۳ و آن مشروط به صدور مجوز محیط زیست است.
او می‌گوید: در صحبتی که اول هفته با مجری سد داشتم تاکید کرد که ابهامات مطرح شده از طرف سازمان محیط زیست پاسخ داده شده و امیدواریم سازمان محیط زیست هرچه زودتر مجوز محیط زیست سد را که قبلاً هم صادر کرده بود، اما مدت آن سپری شده بود صادر کند و زمینه برای صدور مجوز ماده ۲۳ فراهم شود.
نماینده مردم خرم آباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در حال حاضر عملیات اجرایی پروژه تقریبا متوقف است، می‌گوید: در حال حاضر به جز ساخت جاده دسترسی بقیه زیرساخت‌های سد آماده است، اما موضوع بسیار مهم انعقاد قرارداد ساخت بدنه سد است که شرایط و لوازم انعقاد قرارداد را در بالا توضیح دادم و ان شاالله تا اصول نتیجه نهایی پیگیری را ادامه خواهیم داد.
ادامه کار منوط به بروز بودن طرح ارزیابی زیست‌محیطی
مدیرکل دفتر فنی استانداری لرستان نیز با اشاره به اینکه پروژه سدگاشمار با پیگیری‌های که استاندار انجام داد به عنوان مصوبه سفر رییس جمهور معرفی شد، می‌گوید:، اما چون این پروژه سال‌ها متوقف بود و پس از شروع مجوز ماده۲۳ نداشت، به دلیل مسائل زیست محیطی نیز با مشکلاتی مواجه بود.
احسان کرم زاده می‌گوید: طرح ارزیابی زیست محیطی پروژه قبلاً تهیه شده بود، اما به دلیل اینکه سال‌ها سد متوقف بود و با تغییر ضوابط اجرایی مانند طول تاج و ارتفاع سد، سازمان حفاظت محیط زیست طرح ارزیابی جدیدی را مطالبه کرد، یعنی برای پیگیری اعتبار جدید نیاز بود که طرح ارزیابی محیط زیست بروز باشد تا بتواند مجوز ماده ۲۳ را اخذ کند.
او می‌گوید: با پیگیری‌های انجام شده تقریبا طرح ارزیابی زیست محیطی تهیه و تایید اولیه آن در استان انجام شد، پیگیری‌ها از طریق سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز انجام شده و این هفته جلسه بررسی طرح ارزیابی برگزار می‌شود.
مدیرکل دفتر فنی استانداری لرستان با اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست کشور یک سری نظر داشته که مشاور سد پاسخ آن‌ها را آماده و ارسال کرده است، می‌گوید: نهایت ظرف دو هفته آینده مجوز سازمان حفاظت محیط زیست کشور صادر و بعد از آن به سازمان برنامه و بودجه کشور برای صدور مجوز ماده ۲۳ ارجاع می‌شود.
کرم زاده تنها مشکل پروژه را همین مجوز زیست محیطی مطرح می‌کند و می‌گوید: ظرف یک ماه آینده مجوز ماده ۲۳ صادر می‌شود.
او تاکید می‌کند: با وجود همه کوتاهی‌هایی که در گذشته در خصوص پروژه سد معشوره وجود داشته، اما در حال حاضر نگرانی در مورد پروژه وجود ندارد.
مدیرکل دفتر فنی استانداری لرستان در خصوص اعتباری که امسال قرار است به پروژه اختصاص داده شود هم توضیح می‌دهد: اعتبارات امسال لنگ ماده ۲۳ است، با صدور مجوز ماده ۲۳ قبل از سفر رئیس جمهور این معضل حل می‌شود.
کرم زاده می‌گوید: در سفر دوم رئیس جمهور روی سد معشوره به‌عنوان یکی از پروژه‌های مهم تاکید داریم، پیش‌بینی ما این است که در سفر رئیس جمهور اعتبارات خوبی مانند راه آهن برای پروژه لحاظ شود.
او در پاسخ به این پرسش که آیا پیمانکار کار را تعطیل کرده است، توضیح می‌دهد: ببینید پیمانکار فعالیت‌های زیادی انجام داده و مطالباتی هم دارد، ظرف این دو سال هم کار متوقف نشده و فراز بند و نشیب بند ساخته شده است، اما پیمانکار با توجه به اینکه حجم کار‌ها سنگین است برای ادامه کار نیاز به تزریق منابع مالی دارد.
به گزارش فارس، غروب روز یکشنبه ۳۰ مهر استاندار لرستان در جلسه با هیأت دولت که با حضور رییس جمهور برگزار شد گزارشی از وضعیت استان ارائه داد که آخرین وضعیت سد معشوره از مطالب مطرح شده در این جلسه بود.
استاندار لرستان در این جلسه موانع احداث سد گاشمار و تخصیص اعتبار به آن را به رییس جمهور اعلام کرد و حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی نیز برای تسریع در روند احداث سد و صدور مجوز ماده ۲۳ دستور داد که اقدام لازم صورت گیرد.
با توجه به اینکه مسوولان مرتبط (روسای سازمان‌های محیط زیست و مدیریت و برنامه‌ریزی) در این جلسه حضور داشتند انتشار می‌رود هر چه سریع‌تر به دستور رئیس جمهور در این راستا عمل شده و رویای گاشمار پس از سال‌ها محقق شود.