به گزارش ایسنا دکتر محمدجواد دهقانی، نظام رتبه ­بندی شانگهای را یکی از رتبه‌بندی‌های جهانی معتبر دانست که نتایج آن توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ چین منتشر می­‌شود، افزود: این رتبه‌بندی در قالب یک پروژه بزرگ در کشور چین برای اولین بار در ژوئـن سال ۲۰۰۳ میلادی توسط دانشگاه شانگهای منتشر شد و به صورت سالانه روزآمد می­‌شود.

دهقانی با تاکید بر اینکه این نظام رتبه بندی در سال ۲۰۲۰ میلادی برای چهارمین سال، رتبه بندی موضوعی دانشگاه‌های برتر دنیا را منتشر کرده است، خاطر نشان کرد: رتبه بندی موضوعی شانگهای در سال ۲۰۲۰ در ۵۴ رشته در قالب ۵ حوزه کلی شامل حوزه مهندسی (۲۲ رشته)، حوزه علوم پایه (۸ رشته)، حوزه علوم زیستی (۴ رشته)، حوزه علوم پزشکی (۶ رشته) و حوزه علوم اجتماعی (۱۴ رشته) صورت گرفته است.

وی اظهار کرد: تنها دانشگاه‌هایی می‌توانند در این حوزه‌ها مورد ارزیابی قرار گیرند که از حداقل تعداد تولیدات علمی در بازه زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ در پایگاه وب آو ساینس برخودار بوده‌اند. این حد آستانه در رشته‌های مختلف متفاوت است.

به گفته وی، شانگهای در سال ۲۰۲۰ از پنج شاخص به شرح جدول زیر جهت ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه‌های برتر دنیا بهره گرفته است. وزن هر کدام از این شاخص ها متناسب با هر رشته تغییر می‌کند:

 حوزه علوم پایه

سرپرست ISC با تاکید بر اینکه در رتبه‌ بندی سال ۲۰۲۰ موضوعی شانگهای شاهد حضور دانشگاه‌های برتر کشور در ۵ رشته "ریاضی"، "فیزیک" ، "زمین شناسی"، "علوم جوی" و "اکولوژی" در جمع برترین دانشگاه‌های دنیا هستیم، افزود: در رشته ریاضیات در سال ۲۰۲۰ دانشگاه آزاد اسلامی در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر و صنعتی امیر کبیر در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند این در حالی است که در سال ۲۰۱۹ دانشگاه آزاد اسلامی در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر بوده که به جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر ارتقاء یافته است.

به گفته وی، در رشته فیزیک در سال ۲۰۲۰ به ترتیب دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه آزاد اسلامی (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه و در رشته زمین‌شناسی در سال ۲۰۲۰ دانشگاه شیراز و تربیت مدرس (۴۰۱-۵۰۰) در میان ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند. در رشته علوم جوی نیز در سال ۲۰۲۰ نام دانشگاه‌های شیراز و آزاد اسلامی(۳۰۱-۴۰۰) در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند. در رشته اکولوژی در سال ۲۰۲۰ دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند.

حوزه مهندسی

دهقانی به وضعیت دانشگاه‌های کشور در حوزه مهندسی این رتبه بندی اشاره کرد و گفت: در رتبه بندی موضوعی شانگهای، رتبه بندی حوزه مهندسی در ۲۲رشته صورت پذیرفته است که ایران در رشته مهندسی شیمی و مهندسی مکانیک هر کدام با ۱۶ دانشگاه پر تعدادترین دانشگاه‌های ایران در این حوزه‌های موضوعی به ثبت رسیده است. در رشته مهندسی مکانیک، از ایران همانند سال ۲۰۱۹ ، تعداد ۱۶ دانشگاه در سال ۲۰۲۰ حضور دارند که به ترتیب دانشگاه آزاد اسلامی(۵۱-۷۵)، صنعتی نوشیروانی بابل (۷۶-۱۰۰)، دانشگاه تهران (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی امیرکبیر و فردوسی مشهد (۱۵۱-۲۰۰)، علم و صنعت ایران، صنعتی اصفهان، دانشگاه سمنان، صنعتی شریف، تربیت مدرس، گیلان و تبریز (۲۰۱-۳۰۰)، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، خواجه نصیرالدین طوسی، صنعتی شاهرود و دانشگاه کاشان (۳۰۱-۴۰۰) در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند.

وی ادامه داد: در رشته مهندسی برق و الکترونیک، از ایران ۷ دانشگاه در سال ۲۰۲۰ حضور دارند که تهران (۱۵۱-۲۰۰)،‌ صنعتی شریف (۲۰۱-۳۰۰)، صنعتی امیرکبیر، صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، صنعتی شیراز و دانشگاه تبریز با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند.

سرپرست پایگاه استنادی ISC خاطر نشان کرد: در رشته مهندسی اتوماسیون، در سال ۲۰۲۰ ، دانشگاه تبریز تنها دانشگاه حاضر از ایران با رتبه ۱۵۱-۲۰۰، در جمع ۲۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار دارد. در رشته مهندسی مخابرات نیز از ایران ۳ دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف و دانشگاه تهران در سال ۲۰۲۰ با رتبه ۲۰۱-۳۰۰، در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر این حوزه حضور دارند.

به گفته وی در رشته مهندسی علم و فناوری ابزار آلات از ایران ۷ دانشگاه صنعتی اصفهان (۳۵)، دانشگاه آزاد اسلامی (۵۱-۷۵)، دانشگاه تهران (۷۶-۱۰۰)، دانشگاه تبریز (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی شریف (۱۵۱-۲۰۰)، صنعتی امیرکبیر و دانشگاه علم و صنعت ایران (۲۰۱-۳۰۰) در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند. در رشته مهندسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز و علوم پزشکی تهران با رتبه ۲۰۱-۳۰۰ در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند. در رشته مهندسی کامپیوتر از ایران ۴ دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه تهران، صنعتی امیرکبیر با رتبه ۳۰۱-۴۰۰ در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر و صنعتی شریف با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند.

دهقانی اضافه کرد: در رشته مهندسی عمران ۸ دانشگاه آزاد اسلامی (۵۱-۷۵)، صنعتی شریف و تهران (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی امیرکبیر، تربیت مدرس، تبریز (۱۵۱-۲۰۰)، سمنان و گیلان (۲۰۱-۳۰۰) در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند. در رشته مهندسی شیمی از ایران  ۱۶ دانشگاه آزاد اسلامی (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی امیرکبیر (۱۵۱-۲۰۰)، صنعتی اصفهان، صنعتی شریف، تهران (۲۰۱-۳۰۰)، صنعتی نوشیروانی بابل، علم و صنعت ایران، شیراز، تربیت مدرس، کاشان، تبریز (۳۰۱-۴۰۰)، فردوسی مشهد، صنعتی سهند، دانشگاه علوم پزشکی تهران، اصفهان، یاسوج (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر حضور داشتند. در رشته مهندسی مواد از ایران ۴ دانشگاه صنعتی امیرکبیر و تهران (۳۰۱-۴۰۰)، دانشگاه آزاد اسلامی، صنعتی شریف (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه قرار گرفتند.

در رشته علوم و مهندسی انرژی ۱۵ دانشگاه آزاد اسلامی (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی نوشیروانی بابل و تهران (۱۵۱-۲۰۰)، فردوسی مشهد، صنعتی اصفهان، سمنان، صنعتی شریف، تربیت مدرس، دانشگاه تبریز (۲۰۱-۳۰۰)، صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت ایران، خواجه نصیر طوسی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه شیراز و کاشان (۳۰۱-۴۰۰) در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند.

در رشته منابع آب ۴ دانشگاه تهران (۷۶-۱۰۰)، شیراز و تبریز (۱۰۱-۱۵۰) و تربیت مدرس (۱۵۱-۲۰۰) در جمع ۲۰۰ دانشگاه برتر حضور دارند.

در رشته علوم و فناوری غذایی، از ایران ۸ دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه تهران (۱۵۱-۲۰۰)، فردوسی مشهد، صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز ، تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران (۲۰۱-۳۰۰) در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر این حوزه حضور دارند.

در رشته بیوتکنولوژی ۶ دانشگاه علوم پزشکی تبریز (۲۰۱-۳۰۰)، علوم پزشکی تهران، دانشگاه تهران (۳۰۱-۴۰۰)، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم پزشکی شهید بهشتی و تربیت مدرس (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر این حوزه حضور دارند.

در رشته مهندسی دریا، دانشگاه صنعتی امیرکبیر همانند سال گذشته تنها دانشگاه ایران در این رشته  با رتبه ۴۴ در جمع دانشگاه‌های برتر حضور دارد. در رشته علوم و فناوری حمل‌ونقل، دانشگاه تهران (۱۰۱-۱۵۰) و صنعتی امیرکبیر (۱۵۱-۲۰۰) در جمع ۲۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند. در رشته مهندسی معدن دانشگاه تهران (۱۰۱-۱۵۰) و صنعتی امیرکبیر (۱۵۱-۲۰۰) در جمع ۲۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند. در رشته مهندسی متالورژی، ۹ دانشگاه تهران (۵۱-۷۵)، صنعتی اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی، صنعتی شریف (۱۰۱-۱۵۰)، صنعتی امیرکبیر، فردوسی مشهد، علم و صنعت ایران، صنعتی سهند و دانشگاه شیراز (۱۵۱-۲۰۰) در جمع ۲۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.

حوزه علوم زیستی

دهقانی یادآور شد: در رتبه بندی موضوعی شانگهای ۲۰۲۰، رتبه بندی حوزه علوم زیستی در ۴ رشته صورت پذیرفته است که همانند سال گذشته شاهد حضور دانشگاه‌های برتر کشور در ۲ رشته علوم کشاورزی و علوم دامپزشکی در جمع برترین دانشگاه‌های دنیا هستند. در رشته علوم کشاورزی دانشگاه تهران (۲۰۱-۳۰۰)، دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه تربیت مدرس (۴۰۱-۵۰۰) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند. در رشته علوم دامپزشکی  ۶ دانشگاه تهران (۱۵۱-۲۰۰)، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشگاه شیراز و دانشگاه تربیت مدرس (۲۰۱-۳۰۰) در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.

حوزه علوم پزشکی

سرپرست پایگاه استنادی ISC با بیان اینکه در رتبه بندی موضوعی شانگهای ۲۰۲۰، رتبه بندی حوزه علوم پزشکی در ۶ رشته صورت پذیرفته است که شاهد حضور دانشگاه‌های برتر کشور در ۶ رشته پزشکی بالینی، بهداشت عمومی، دندانپزشکی و علوم دهانی، پرستاری، فناوری پزشکی و داروسازی و علوم دارویی در جمع برترین دانشگاه های دنیا هستیم، اظهار کرد: در رشته پزشکی بالینی ۷ دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله، علوم پزشکی کرمانشاه، علوم پزشکی مازندران (۲۰۱-۳۰۰)، علوم پزشکی تهران (۳۰۱-۴۰۰)، علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، علوم پزشکی ایران و علوم پزشکی مشهد (۴۰۱-۵۰۰) در جمع  ۵۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارد.

وی یادآور شد: در رشته بهداشت عمومی ۵ دانشگاه علوم پزشکی مشهد (۱۵۱-۲۰۰)، علوم پزشکی تهران (۲۰۱-۳۰۰)، علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی کرمان، علوم پزشکی شهید بهشتی (۳۰۱-۴۰۰)، در جمع ۴۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند. در رشته دندانپزشکی و علوم دهانی دانشگاه آزاد اسلامی، علوم پزشکی شهید بهشتی و علوم پزشکی تهران با رتبه 201-300 در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند. در رشته پرستاری 6 دانشگاه علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی شهید بهشتی، علوم پزشکی تبریز، دانشگاه تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران با رتبه 201-300 در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند. در رشته فناوری پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه 301-400 در جمع 400 دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارد. در رشته داروسازی و علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران (301-400) و دانشگاه علوم پزشکی مشهد (401-500) در جمع ۵۰۰ دانشگاه برتر در این حوزه حضور دارند.

حوزه علوم اجتماعی

دهقانی ادامه داد: در رتبه بندی موضوعی شانگهای ۲۰۲۰، حیطه علوم اجتماعی در ۱۴ رشته صورت پذیرفته است که شاهد حضور دانشگاه های برتر کشور در ۲ رشته اقتصاد و مدیریت در جمع برترین دانشگاه های دنیا هستیم. در رشته اقتصاد دانشگاه تهران با رتبه ۳۰۱-۴۰۰ و دانشگاه آزاد اسلامی با رتبه ۴۰۱-۵۰۰ در این حوزه حضور دارد. در رشته مدیریت 5 دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه تهران با رتبه 201-300 و دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه علم و صنعت ایران و صنعتی شریف با رتبه 401-500 در این حوزه حضور دارند.