تابناک / نطق و بیان از نعمت‌های الهی عطا شده به انسان برای ارتباط با دیگران و انتقال مفاهیم، مطالب و افکار است اما طولانی و ملال‌آور شدن برخی صحبت‌ها یا سخنرانی‌ها، لطف کلام و کلمه را کمرنگ و حساسیت و پذیرش مخاطبان نسبت به سخن را زایل می کند.
کد خبر: ۸۰۱۱۳۷
تاریخ انتشار: ۰۷ آذر ۱۳۹۸ - ۱۱:۵۸ 28 November 2019
 
آیا اطاله کلام واکسن دارد؟

 

تابناک / نطق و بیان از نعمت‌های الهی عطا شده به انسان برای ارتباط با دیگران و انتقال مفاهیم، مطالب و افکار است اما طولانی و ملال‌آور شدن برخی صحبت‌ها یا سخنرانی‌ها، لطف کلام و کلمه را کمرنگ و حساسیت و پذیرش مخاطبان نسبت به سخن را زایل می کند.

 وقتی به یک جلسه یا همایش دعوت می شویم، صرف نظر از مورد پسند بودن یا نبودن موضوع ، تاخیر معمول در آغاز برنامه و احتمال طولانی شدن سخنرانی ها ذهن ما را قبل از ورود به سالن درگیر می کند.

هرچند اگر همه جلسات، همایش ها، گردهمایی ها و برنامه ها راس ساعت اعلام شده برگزار شود، طولانی شدن صحبت ها و سخنرانی ها زیاد به چشم نخواهد آمد اما، کم گفتن و گزیده گفتن را لطفی دگر است و آمادگی سخنران، انتخاب کلیدواژه های مرتبط و موثر، مخاطب شناسی و ارج نهادن به وقت، در تاثیر کلام و پذیرش شنوندگان اهمیت دارد.

محدودیت آستانه شنوایی توام با درک

همه مخاطبان جلسات سخنرانی در دقایق اولیه، با تمام حواس به وضعیت ظاهری و صحبت های سخنران تامل و گوش می کنند اما این حساسیت مطلوب به تدریج با عادی شدن وضعیت و بخصوص با جملات تکراری و سخنان طولانی کاهش می یابد و با وجود اینکه گوش ها صدای سخنران را می شنوند، اما توجه و تدبر ذهنی در سخن صورت نمی گیرد و اینجاست که اگر سخنران کم تجربه، مطلب مهم خود را به تعویق انداخته باشد، به خاطر کاهش آستانه پذیرش شنوندگان، ضرر می کند و با صحنه هایی همچون خمیازه کشیدن یا چرت زدن مهمانان مواجه می شود.

بیراه نیست که در رادیو و تلویزیون نیز حتی بعد از چند دقیقه سخنان سنجیده و کلمات خوش تراش مجریان خوش صدا و خوش لهجه، دقایقی از موسیقی بی کلام یا با کلام استفاده می شود تا گوش ها و ذهن ها با یکنواخت شدن صحبت ها، حساسیت و گیرایی خود را از دست ندهند.

بیان مطالب مهم در اوایل سخنرانی

یکی از شگردهای سخنرانان مشهور، دست چین و اهم و مهم کردن مطالب و ارائه مقاصد خود در اوایل سخنرانی و زمان گیرایی کامل شنوندگان است و با این شیوه، علاوه بر ضربه به ذهن پویا و کنجکاو مخاطبان، افسار سخن را از دست نمی دهند و به محض مشاهده کوچکترین نمود بی حوصلگی در شنوندگان، زلف سخن را با شانه بدیع و بیان به زیبایی آراسته و کلام خود را به پایان می رسانند و شیرینی اینگونه سخنرانی ها که به طور معمول با ضرب المثل ها، احادیث، نکته های ظریف و دقایق همه پسند توام است، هرگز از خاطر مخاطبان فراموش نمی شود.

خطر کلید واژه های ناخواسته

برخی سخنرانان با وجود اینکه مطالب مبسوط و نکته برداری شده ای را برای صحبت در یک جمع آماده کرده اند، یا به دلیل ضعف در سخنرانی یا به علت تاثیرپذیری از اجتماع، از محور یا موضوع کلام منحرف شده و با گریز ناخواسته به مفهومی دیگر، وارد مقوله جدیدی می شوند و این امر به طولانی شدن صحبت ها و رنجوری شنوندگان دامن می زند.

بهتر است هنگام صحبت و بخصوص زمانی که قصد جمع بندی سخن و نتیجه گیری از بیانات خود را داریم، از به زبان آوردن کلید واژه های نامرتبط و دور با موضوع و محور سخن، اجتناب کنیم زیرا  این اشتباه، ما را ناچار به حوزه دیگری وارد خواهد کرد و برای ادای سهم در خصوص کلید واژه مطرح شده، باید دقایقی دیگر به صحبت ها ادامه دهیم و بعید نیست با بیان اشتباه کلید واژه دیگر، مقوله و مفهوم جدیدی نیز بر زبان ما مسلط شود و اختیار سخن از دست برود.

مضرات پرحرفی

مولای سخندان و نکته سنج ما حضرت علی (ع) می فرمایند: آفَةُ الکَلامِ الإِطالَةُ"، "آسیب سخن گفتن، درازگویی است.  سخنرانی طولانی و دردسرآور، فرصت صحبت دیگران و بهره مندی شنوندگان از سخنرانان دیگر را سلب و خاطره ای ناخوش از سخنران پرحرف را در ذهن مردم ایجاد می کند و برخی عقیده دارند پرحرفی زائیده ذهن خالی و بدون برنامه است و فرد مبتلا به آن، به جای گزینش کلمات، عبارات و جملات موجز و موثر، بی مهابا به شکار هر واژه و اصطلاحی دست می زند و بدون تامل در صورت و معنای کلام، آن را بر زبان می آورد و موجب ملال خاطر شنوندگان می شود.

می گویند؛ تا مرد سخن نگفته باشد / عیب و هنرش نهفته باشد.  بنابراین از انتخاب کلمه و جمله گرفته تا نحوه بیان، صوت، لحن و زبان بدن در گیرایی مطلب و پذیرش مخاطب تاثیر دارد و در بطن و متن هر کلمه، قدرتی از معنا و محتوا نهفته است که در صورت استفاده بجا و مناسب، انفجاری فکری در شنونده ایجاد می کند و همچون محرکی آدمی را به عمل و اقدام وامی دارد.

بسیاری از سروده های مشهور و سخنان و کلمات قصار بزرگان دین و دانش جهان، کوتاه و مختصر هستند اما در ظرف اندک و کوچک آنها دریایی از اندیشه و انرژی موج می زند و به محض بیان یا استماع، موی بر اندام آدمی سیخ می شود و روح انسان به احترام صاحب یا گوینده سخن زیبا و گهربار، قیام می کند.

اطناب در سخن شاید نوعی بیماری نیازمند به  درمان نباشد اما آنگاه که لابلای صندلی های به هم فشرده یک همایش طولانی، امکان برون رفت از بین حضار را نداریم و  صدای بلندگو همچون تازیانه ای روح را مجروح می کند، آرزو می کنیم ای کاش ارزش بزرگترین سرمایه یعنی وقت و عمر خود را بهتر می دانستیم یا واکسنی برای پرحرفی ساخته می شد. 

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار