«کارگران مشغول کارند!» نه جایی در شهر؛ این‌بار در میان کوه‌های سر به فلک‌کشیده‌ای که برای دسترسی به آن‌ها باید از مسیر خاکی پرپیچ و خمِ پرخطری بگذرید!
روز گذشته شماری از خبرنگاران با همراهی جمعی از کارشناسان و مسئولان اداره‌کل منابع طبیعی، در قالب یک سفر مطبوعاتی برای بازدید از یکی از پروژه‌های مهم آبخیزداری، از طریق همین مسیرهای پرخطر، راهی منطقه «آسوران» شدند؛ جایی در نزدیکی روستای آرتد.
آن‌چه پیش از رسیدن به مقصد هم به آن می‌اندیشیدیم، کار کردن در شرایط دشوار منطقه بود. جایی دور از دید آدم‌ها! پروژه‌هایی که در قلب شهرها اجرا می‌شوند، از این جهت که پیش چشم شهروندان قرار دارند، اغلب بیشتر هم مورد توجه قرار می‌گیرند اما برخی از پروژه‌های آبخیزداری، نظیر آن‌چه که دیروز از آن بازدید کردیم، چنان‌که باید دیده نمی‌شوند.
اما کارشناسان و کارگران در میان کوه‌های آسوران چه می‌کنند؟ کار مهم آن‌ها در واقع حفظ حیات آب‌های زیرزمینی و روستاهایی است که از یک‌سو در خطر آسیب‌های ناشی از سیلاب قرار دارند و از یک‌سو کم‌آبی آن‌ها را تهدید می‌کند. دی‌ماه سه سال قبل بود که برخی رسانه‌ها تیتر زدند «آرتد؛ روستایی در مسیر آب و بی‌بهره از آب» حالا کارشناسان اداره‌کل منابع طبیعی می‌کوشند به این شرایط پایان دهند.
به محل احداث یک بند سنگ و ملات در آسوران که می‌رسیم، عبدوس، رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان مهدیشهر از پیش‌زمینه تقویت اجرای طرح‌هایی از این دست می‌گوید:«با دستور رهبر معظم انقلاب، از سال 1397 اعتبارات مطلوبی از صندوق توسعه ملی برای اجرای پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری اختصاص یافته است؛ این برای نخستین‌بار بود که چنین مجوزی برای برداشت از صندوق صادر شد.»
در سال 97، سهم شهرستان مهدیشهر از این اعتبارات، 2 میلیارد تومان بود که بر این اساس، دو منطقه آسوران-جاشلوبار و هیکو تحت پوشش اقدامات آبخیزداری، بیولوژیک(کپه‌کاری) و حفاظتی قرار گرفتند. با این اعتبارات، در سال گذشته بیش از 4 هزار متر مکعب عملیات سنگ و ملات و 550 هکتار عملیات بیولوژیک انجام شد و اجرای طرح کاداستر در 25 هزار هکتار در دستور کار قرار گرفت.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان مهدیشهر از رشد اعتبارات برای سال جاری خبر می‌دهد و می‌گوید:«امسال از محل منابع صندوق، 5.7 میلیارد تومان به شهرستان مهدیشهر اختصاص یافت؛ بر این اساس دو حوضه آبخیز دیگر، یعنی چاشم و گل‌رودبار را نیز به حوضه‌های پیش‌گفته اضافه کردیم. در این 4 حوضه، بیش از 14 هزار و 500 مترمکعب عملیات سنگ و ملات در حال انجام است که 4 هزار و 200 متر مکعب از این میزان مربوط به آسوران، 5595 متر مکعب مربوط به هیکو، 1650 مترمکعب مربوط به چاشم و 2957 مترمکعب مربوط به گل‌رودبار است.»
از آقای عبدوس در ارتباط با میزان پیشرفت فیزیکی این پروژه‌ها می‌پرسیم. پاسخ، امیدوارکننده است:«پروژه‌ها در منطقه آسوران حدود 70 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و در مجموع حوضه‌های آبخیز، پیشرفت فیزیکی حدودا 50 درصدی را پیش‌بینی می‌کنیم.»
علاوه بر احداث بندهای سنگ و ملات، امسال عملیات بیولوژیک در 400 هکتار از اراضی شهرستان مهدیشهر انجام می‌شود که سهم آسوران، چاشم و گل‌رودبار به ترتیب 200، 150 و 50 هکتار است. در منطقه آسوران، 12 هکتار عملیات علوفه‌کاری یا کشت یونجه در حال انجام است. کشت گل‌محمدی در حد 20 هکتار نیز برای این منطقه پیش‌بینی شده است.
جالب است بدانید که تشکل‌های مردمی نظیر «بانوان خلاق آسوران» نقش مهمی در راهبری پروژه‌های اداره‌کل منابع طبیعی در منطقه مهدیشهر دارند.
مجموعه این اقدامات، ضمن آن که از فرسایش خاک جلوگیری می‌کند، سبب تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی می‌شود و چنان‌که اشاره شد، از وارد شدن خسارت به زندگی و کسب و کار روستائیان جلوگیری می‌کند.
آبخیزنشین‌ها حالا از اقدامات اداره‌کل منابع طبیعی در مهدیشهر رضایت دارند. مردم به فاصله کوتاهی پس از احداث بندها، آثار آن را در زندگی خود لمس می‌کنند. افزایش آبدهی چشمه‌ها به واسطه احداث بندهای سنگ و ملات؛ موضوعی است که مردم محلی آن را تصدیق می‌کنند.
این‌ها البته همه اقدامات مهم اداره‌کل منابع طبیعی نیست؛ به زودی بیشتر در این باره سخن خواهیم گفت.